Başkent Günlüğü / Necdet Sivaslı

e.mail: necdetes@mynet.com



Kazakistan’ın yatırım imkanları

Sakarya’da anlatıldı…





Geçtiğimiz günler içinde Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası, Avrasya Ekonomik İlişkiler Derneği (EkoAvrasya) ve Kazakistan Ankara Büyükelçiliği tarafından ortaklaşa “Kazakistan’da Yatırım İmkânları” konulu toplantı düzenlendi. Son derece önemsediğimiz ve iki ülke arasındaki ilişkileri daha da güçlendireceğini gördüğümüz bu toplantıdan bazı izlenimleri bugün sizlerle paylaşacağız.



Son yıllarda hızla artan Türkiye-Kazakistan ilişkilerine katkı sağlayacağına inandığımız bu toplantı SATSO Meclis Salonu’nda SATSO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Kösemusul ve Yönetim Kurulu Üyeleri ev sahipliğinde EkoAvrasya Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, Kazakistan Ankara Büyükelçisi Prof. Dr. Canseyit Tüymebayev ve iş dünyasından çok sayıda temsilcinin katılımı ile gerçekleştirildi.



Toplantının açılış konuşmasını yapan Başkan Mahmut Kösemusul geçmişten günümüze gelen kardeşlik ve ortak kültürün ekonomik ilişkileri de olumlu etkilediğini ifade ederek “Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası olarak aynı tarihten, aynı kültürden geldiğimiz, aynı dili konuştuğumuz dost ve kardeş ülkemiz Kazakistan için düzenlediğimiz programda olmaktan büyük mutluluk duymaktayız” dedi.

Kösemusul, konuşmasında, Kazakistan’a ihracatta hedefin ilk beş olduğunun da özellikle altını çizdi ve şu açıklamalarda bulundu:

“Türkiye, dünyanın en büyük ekonomik bütünleşme modeli olan Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği ilişkisi içinde. Ortadoğu, Orta Asya ve Afrika pazarlarına açılmak için doğal bir üs gibiyiz. Tüm bu bölgenin ortasındaki en büyük sanayi ülkesi ve en büyük sanayi ihracatçısıyız. Büyüme ve kalkınmamız hızla devam ediyor. Kalkınmış bir Türkiye, daha büyük, daha zengin, güçlü ekonomisi ve kaliteli demokrasisi ile dünyanın hayranlıkla izlediği lider bir Türkiye istiyoruz. Yeni sanayi hamlemizde önümüze bakarken, sadece Türkiye’yi değil, dost ve kardeş ülkelerdeki fırsatları da göz önünde bulundurarak çalışmalar yapmamız gerekir. İşte bu doğrultuda işbirliği çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Aralık ayında Çin’deydik. Nisan ayında Almanya’da. İran için geçtiğimiz hafta bir program düzenledik ve şimdi de Kazakistan için Yatırım Fırsatları programında beraberiz. 2013 yılında Sn. Valimiz, Meclis Başkanımız ve şehrimiz iş dünyası ile Kazakistan seyahati gerçekleştirdik. Kazakistan bizim için her zaman önemli bir Pazar oldu. Sakarya’mız otomotiv, makine, tekstil, gıda, turizm, tarım, inşaat, orman ürünleri, mobilya, metal, elektrik, plastik-kauçuk, mühendislik hizmetleri ve mermer… gibi bir çok farklı sektörde faaliyet gösteren 300’e yakın firmanın 150 ülkeye yaptığı ihracatla Türkiye’nin ihracat hedefine olan katkılarını her geçen yıl artırarak sürdürüyor. Kazakistan ile ticaret hacmimizde 2014 yılına göre 2015 yılında bir düşüş gözlemlense de hedefimiz, ticaret hacmimizi çok daha ileri seviyelere taşımak olmalıdır. Kazakistan ile ticaret hacmimizi 50 milyon dolar ve üzerilerine çıkartmak için üzerimize düşen gayreti inşallah göstereceğiz. Biliyorsunuz Türkiye olarak 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat, 1 trilyon dolar dış ticaret hacmiyle dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yerimizi almayı hedefliyoruz. İlimizin ihracatçı iller sıralamasında Türkiye’de ilk 10 il arasında yer aldığı bilinmekle beraber, hedefimiz ilk 5 il arasına girmektir. Dünyada ekonomik akımlar yön değiştiriyor. Yarınları bugünden planlamak lazım. Kazakistan ile özellikle ürün, hizmet, yatırım ve bilgi alanlarında güçlü ve büyüyen ticareti oluşturan ve avantajlarımızı ekonomik işbirliğimizin temeli haline getirelim”



EkoAvrasya Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren ise 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Kazakistan’ı resmi olarak ilk tanıyan ülkenin Türkiye olduğunu belirterek 25 yıldır devam eden diplomatik ilişkiler ve 3,5 milyar dolarlık ticaret hacminin iki ülke ekonomisine katkı sağladığını ancak bu rakamı yukarı çekmek adına işbirliğini artırmak istediklerini dile getirdi. Eren “Kazakistan, Türk yatırımcılar için bölgede en uygun olan Türk Cumhuriyetlerinden biridir. Biz, kardeş Kazakistan’ın bu yatırım fırsatlarını iyi değerlendirebilirsek, iki ülke arasındaki bağları kuvvetlendireceğimiz gibi, Türk Cumhuriyetleri için de yeni ufuklar açmış olacağız” şeklinde görüşlerini dile getirdi.

Kazakistan’ın Ankara Büyükelçisi Prof. Dr. Canseyit Tüymebayev ise bu tür ikili siyasi ilişkiler, ekonomik, ticaret ve kültür alanındaki iki ülke arasındaki işbirliği gündeminde büyük katkı sağlayabilecek bir fırsat olduğunu dile getirerek, “Kazakistan büyük potansiyel ve perspektiflere sahip genç, dinamik ve gelişen bir ülkedir. Bağımsızlığının ilk yıllarından bugünkü 25. yıldönümüne kadar ekonomik ve siyasi istikrarı önemseyen ülkemiz özellikle yabancı yatırımcılar için tüm imkânlarının seferber etmektedir.”dedi.

Kazakistan Büyükelçisi Tüymebayev, Türkiye ile Kazakistan arasındaki ilişkilerin en üst düzeyde devam ettiğini de vurguladığı konuşmasında daha sonra şunları söyledi:



“Siyasi istikrar ve ekonomik gelişim alanı yeni fırsatlar yaratıcısı bir alandır. Kazakistan bu yönde çalışmalarını önceleyen bir ülke olmuştur. Kazakistan’ın uluslar arası rezervleri 70 milyar doları aştı. Bağımsızlık yıllarımızda ülke ekonomisine 130 milyar dolardan fazla yabancı yatırım çekildi. Bunun yanı sıra dünyanın 126 ülkesine 200 çeşitten fazla ürün ihraç eden bir ülkedir. Coğrafi yapısı nedeniyle ülkemizde her çeşit yer altı madeni üretilmektedir. 5000 den fazla yer altı madeninden tahmini bedeli 46 trilyon dolardır. Kazakistan Türkiye arasındaki ilişkiler en üst düzeyde devam etmektedir. Bu da haliyle işadamları ile sanayiciler için yol açmakta ve yeni imkânlar oluşturmaktadır. Türk sanayicilerine ülkemizde konforlu ortam sağlamak adına büyük gayret sarfettiğimizin altını çizmek istiyorum. Bu bağlamda Kazakistan’da Türk Kazak Ortak OSB kurulma çalışmaları devam ediyor. Kazakistan gıda sanayi, hafif sanayi ve tekstil sanayi ürünlerinin ortak işletmelerde üretilmesine yönelik ilgi bildirilmektedir. Kazak tarafı yeni Türk yatırımlarına, Türk fabrikaları ile sanayi tesislerinin bir kısmının Kazakistan’a taşınmasına ve ürünlerinin buradan Avrasya ülkelerine ihraç edilmesini sağlıyor. Tarım endüstrisi ikili işbirliğinin geliştirilmesinin önemli bir parçası olabilir. Tarıma dayalı sanayi alanında ortak projelerin gerçekleştirilebilir.”

Yatırım ortamlarının geliştirilmesi konusunda Kazakistan mevzuatlarındaki değişiklikler ve uygulamalara da değinen Ankara Büyükelçisi Prof. Dr. Canseyit Tüymebayev, “Yasa yeni yatırımcılar için yeni teşvik paketinin uygulamasını öngörmektedir. Buna göre kurumlar gelir vergisi, emlak vergisinden 10 yıl muafiyet, varlık vergisinden 8 yıl muafiyet yürürlüğe girmiştir. Yatırım sübvansiyonu da yüzde 30’dur.” diyerek teşvik paketinin detayları hakkında da geniş bir bilgilendirme yaptı.



necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz