Hollanda Türk Federasyon’un aylık etkinlik ve haber bülteni

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Kurtuluş Savaşında ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda önemli bir yere sahip olan Çanakkale Zaferinin 101. yıldönümünde Hollanda Türk Federasyon Rotterdam, Nijmegen ve Beverwijk şehirlerinde programlar düzenledi. Yoğun katılımlarla gerçekleşen programlarda Yrd. Doç. Dr. Ali Güler Atatürk, Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı hakkında az bilinen bilgileri ve yeni bulguları paylaştı.

18 Mart 1915 tarihinde Türk Milleti’nin İtilaf Devletlere karşı kazandığı Deniz zaferinin yıldönümünde, kurtuluş savaşının mimarı Mustafa Kemal Atatürk’ün az bilinen yönleri ve soy ağacı anlatıldı. Atatürk’ün Selanik’te doğduğu ev, Atatürk’ün dedesinin köyü olan Makedonya’daki Kocacık köyü, annesinin memleketi Batı Trakya’daki Vodina sancağı ve Atatürk’ün günümüzde bilinen akraba çevresi anlatıldı. Ali Güler Mustafa Kemal Atatürk’ün Osmanlı Devleti’nin iskân politikası çerçevesinde Makendonya’ya yerleşen Kızıloğuz Yörüklerinin soyundan olduğunu belirterek, Makedonya’daki Türk kültüründen örnekler verdi. Balkanlarda Türk boylarının yerleştikleri yerlere anavatanlarının isimlerini verdiklerini belirten Güler “Oralardaki köy ve kasabaların isimlerini Türkiye’de ve Türkistan’da da bulabilirsiniz.” dedi.

Atatürk’ün hayatı anlatıldıktan sonra ölümü, cenaze töreni ve Anıtkabir’in inşaatı ve Atatürk’ün oraya nasıl defnedildiğine dair bilgileri tarihçi ve akademisyen Ali Güler paylaştı. Aynı zamanda Atatürk’ün hayatı ve ölümüne dair atılan iftiraların doğru olmadığını belgeler ile Ali Güler açıkladı, “Farklı propaganda teknikleri ile Atatürk’ün kötü bir lider olduğunu göstermek isteyenler olsa da Atatürk imajını yıkamayacaklar! Atatürk Türk Milleti’nin ortak değeridir.” Atatürk’ün Türk Milletine kazandırmış olduklarına değinen Ali Güler “Hatay’ın Türkiye’ye katılmasını da, Türkiye Cumhuriyeti’nin yurt dışındaki tek toprağı olan Süleyman Şah türbesini vatan toprağı yapan da Atatürk’tür!“ dedi.

Ali Güler Çanakkale Savaşları’nın ayrıca Türk Milletine İstiklal Marşı ve Çanakkale Şehitlerine şiirini yazan Mehmet Akif Ersoy’u da kazandırdığına deyindi ve Çanakkale Şehitlerine şiirini nasıl yazdığını anlattı.

Programların sonunda Yrd. Doç. Dr. Ali Güler katılımcıların sorularını yanıtlayarak hatıra fotoğrafları çektirdi.

Mart 2016

Sayı: 39

Federasyon Bülteni

Bu sayıda

Mağcan Cumabay

HTF’den Ahmed Aboutaleb’e ziyaret

Türk Federasyon Kadın Kolları yatılı eğitim semineri Versam tekrar Şenyürek dedi

Hollanda´da Çanakkale Şehitleri yâd edildi

Zaandam’da sohbet programı Ede ve çevresinde teşkilatlanma çalışması Rotterdam Mimar Sinan’da istişare toplantısı yapıldı

Çanakkale programlarından kareler

Den Haag Türk İslam Vakfı üyeleri ile 2016 yılı ilk istişare toplantısını gerçekleştirdi Hollanda Türk Federasyon teşkilatlardaki din görevlileri ile toplantı düzenledi

Soest Türk Kültür Merkezi Çanakkale Zaferinin 101. yıldönümünde anma programı düzenledi Leiden şehrinde istişare toplantısı yapıldı

Çanakkale Zaferinin 101. yıldönümünde Atatürk, Mehmet Akif Ersoy ve İstiklal Marşı anlatıldı

Federasyon Bülteni

SAYFA 2

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Mağcan Cumabay

Anadolu Türkü 1910’larda toprağı, canı, malı yani namusu için mücadele verirken Dünya Türklüğü bunu sessiz sedasız seyretmemiştir. Kimi şiirleriyle, yazılarıyla, yardımlarıyla, kimi de Anadolu’ya gelerek düşmana karşı Anadolu Türkünün yanında olmuştur. İşte Anadolu Türkü o kutlu mücadeleyi verirken binlerce kilometre uzaktan, Türkistan coğrafyasından bir yiğit Türk sesleniyordu yukarıdaki mısralarla. Anadolu işgale uğramıştı ve Mağcan Cumabay haykırıyordu “Alıstaki Bavrıma” (Uzaktaki Kardeşime) adlı şiiriyle… “Uzakta ağır azap çeken kardeşim! / Solup laleler gibi kuruyan kardeşim! / Bunalıp bir sürü düşman ortasında / Göl gibi göz yaşı döken kardeşim!” diye başlıyor o anlam dolu mısralar. Türk milletinin ayrı düştüğünü ve kutlu Altay’a davet edip birlik kurulmasını arzuluyor bu şiirinde. Mağcan en zor dönemlerinde aynı zamanda Türkistan coğrafyasını dolaşarak yardım toplamış ve bu yardımları en zor şartlar altında Türk Kurtuluş Savaşına katkı olsun diye Moskova’da bulunan Türk Büyükelçiliği’ne teslim etmiştir.

Bir Kazak Türkü olan Mağcan Cumabay 1893 yılında Kuzey Kazakistan’da dünyaya gelir. Fazla ömürlü olmayacaktı Mağcan; Türklük ve Turan aşkı onun 45 yaşında hayatına son verdirecekti. Hayata geldiğinde Çarlık Rusyası işgalinde idi güzel Türkistan, Bolşevik ihtilalini ve Komünist devrimini görmüş olan Mağcan Cumabay iktidarlar değişse de Rusun zalimliği altında hayat sürmüştü, nice milyonlarca Türk gibi. Türkistan coğrafyası ister Çarlık döneminde olsun, ister Komünist dönemde olsun Slavlaştırma politikası ile karşı karşıya kalmıştı. Türklerin Özbek, Kırgız, Tatar gibi isimler altında bölünmüşlük ile değil de, Türk adı altında birlik kurmalarını arzulamıştı hep. “Türk” bir büyük aile idi ve bir olarak ta hayat sürmeliydi. Sadece Türkistan Türklüğü değil, dünyada nerede Türk varsa onun için o ailenin bir parçasıydı.

Nice aydınlarla tanışmıştı Mağcan ve Bolşevik ihtilali ile bağımsızlık için mücadele veren Kazak Türklerinin “Alaş Hareketine” de üye olmuştu. 1917 yılında Alaş kurultayı ile Kazakistan’ın bağımsızlığı ilan edilir. “Ne görsem de Alaş için görürüm / Bana armağandır yüce halkım için ölürüm” mısraları o yıllarda Mağcan tarafından kaleme alınmıştır. Kanlı savaşlar sonrası Mart 1918’de Sovyetler tarafından Alaş Orda hükümeti dağıtıldı. Cumabay tutuklandı ve hapse girdi. İlerleyen yıllarda Mağcan Sovyet rejimi tarafından yalnızlaştırılmaya bırakılmıştır. Şiirlerinin, yazılarının, kitaplarının yayınlanmaması ve insanların yanına yaklaşamayışları söz konusudur. Mağcan ailesinin geçimini bile sağlamakta zorlanmaktadır. Bunun üzerine Mağcan “Ey yüreğim benim ne suçum var / Bu milleti sen sev dedin, ben de sevdim” diyerek adeta içini döker.

Sovyet Hükümeti Mağcan’ı rahat bırakmaz ve onu tekrar hapse atar. 1930 yılında idam ile cezalandırılır, bu ceza on yıl sürgüne çevrilir ve Mağcan altı yıl çalışma kamplarında kaldıktan sonra 1936 yılında tekrar serbest kalır. 1937 yılında Mağcan tekrar tutuklanır ve Kazak Türkleri’nin aydınları hakkında ondan iftiralar atması beklenir. Bu girişimi kabul etmeyen Mağcan işkenceler altında kendine atılan suçları kabul eder ve 11 Şubat 1938’de Stalin tarafından kurşuna dizilir. Oysa Mağcan’ın son sorgulaması 20 Şubat 1938’de yapılmıştır, yani idamından dokuz gün sonra.

Stalin Şubat 1937’de bütün idarelere özel talimat göndererek “halk düşmanlarının temizlenmesini emreder. Kazakistan’da “halk düşmanı” diye bütün vatansever, milliyetçi, Türkçü aydınlar, yöneticiler, şair ve yazarlar tevkif edilir. Tutuklananların sayısı ve akıbetleri belli değildir. 1937-1939 yıllarında sadece 350’den fazla edebiyatçı, şair tutuklanır. Bunların tamamına yakını işkenceyle öldürülür. Bir kısmı da Sibirya’ya sürgün edilir ve 1956 yılına kadar 18 yıl mahkum kamplarında çalıştırılırlar.

Henüz 45 yaşında şehit edilmişti Mağcan Cumabay. Çok zor günlerde, ilk eşinin doğum esnasında vefat etmesi ve doğan çocuğunun kısa zamanda vefat etmesi gibi zamanlarda bile Mağcan Cumabay hep Türk milleti ve Türkistan için mücadelesine devam etmiştir. Yalnızlaştırıldığı ve ailesinin geçimini sağlayamama gibi dönemlerde bile ülküsünden vazgeçmemiştir. Sadece Türkistan

SAYFA 3

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Federasyon Bülteni

“Özgürlüğe hamle eden Türk canı,

Gerçekten hasta mı, bitti mi hali?

Söndü mü yürekteki ateş, kurudu mu,

Damarında kaynayan atalar kanı!”

SAYFA 4

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Federasyon Bülteni

HTF’den Ahmed Aboutaleb’e ziyaret

Hollanda Türk Federasyon Hollanda’nın çeşitli yerleşim yerlerinde kurulmuş olan teşkilatların Belediye Başkanlarını ziyaret etmeye devam ediyor. Bu sefer ziyaret edilen Rotterdam Büyükşehir Belediye Başkanı sayın Ahmed Aboutaleb oldu.

Hollanda Türk Federasyon Rotterdam’da Mimar Sinan Kültür Vakfı, Versaar Derneği ve Versam Derneği olarak üç binalı teşkilat tarafından temsil edilmektedir. Rotterdam Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmed Aboutaleb’i ziyaret eden heyette Murat Gedik (HTF Genel Başkanı), Erim Uğurlu (HTF Genel Sekreteri), Mustafa Şenyürek (Versam Derneği Başkanı) ve Hilal Şimşek (Versam İlkem Kadın Kolları Başkanı) yer aldılar.

Yaklaşık bir saat süren ziyarette HTF ve ona bağlı olan teşkilatların faaliyetleri hakkında genel bilgi verildi. Ayrıyeten geçen sene iki defa terör saldırısına uğrayan Versam Derneği için göstermiş olduğu ilgi ve vermiş olduğu destekten dolayı Ahmed Aboutaleb’e teşekkür edildi. Samimi bir havada geçen görüşmede Ahmed Aboutaleb ile uyum konusunda nelerin yapılabilineceğine dair fikirler de görüşüldü.

Hollanda Türk Federasyon daha önce de Amsterdam Büyükşehir Belediye Başkanı Eberhard van der Laan’ı ziyaret etmişti.

Coğrafyası değil, o binlerce kilometre uzaklıkta olan Anadolu Türklüğü için bile elinden geleni yapmıştır.

Eserleri şehadetinden elli yıl sonra (1988) basılmaya başlandı ve Mağcan Cumabay her yerde anılır oldu. Onun için millet Türk, vatan ise Türkistan’dır. “Türkistan iki dünya eşiğidir / Türkistan er Türkün beşiğidir / Muhteşem, Türkistan gibi yerde doğmak / Türkün Tanrı veren nasibidir” diye başlayan Türkistan şiiri “Turan’a yer yüzünde yer yeter mi? / Türk’e insanoğlunda er yeter mi? / Geniş akıl, ateşli çaba, açık hayal / Turan’ın erlerine er yeter mi?” diye son bulur.

Mağcan Cumabay ilk eğitimini Kuzey Kazakistan’ın en önemli eğitim kurumlarından olan medresede almıştır. Burada Arapça, Farsça ve Türk dilinde eğitim verilmekte olup Türk tarihi de teferruatlı olarak öğretilmekte idi. Mağcan tarih bilincini bu medreseden almıştır. Bu medrese eğitimini tamamlayan Mağcan eğitimini Ufa şehrindeki Aliye Medresesi’nde devam ettirdi. Medreselerde Türkçülük sevgisini taşıyan Tatar aydınları, hocaları, öğrencilerine de bu Türklük ruhunu aşılamışlardır. Rus Öğretmen Okulu’ndan da mezun olan Mağcan Cumabay Kazak Türk halkının modernleşmesi için de mücadele verir ve aynı zamanda kadınların da hayat şartlarının düzeltilmesi gerektiğini vurgular. Aynı zamanda şairin milliyetçi kimliği yazdığı şiirlerine yansımış, şiirlerinde “kendi” genel itibariyle idealize edilmiştir. Ancak şair “kendi”ye körü körüne bağlı değil, özeleştiri yapılması gerektiği durumlarda aydın tavrını takınıp “kendi”yi eleştirmesini de bilmiştir.

Türk milletinin birlik ve dirlik dönemlerini birlikte yaşamış olan nehir ve dağlara da mısraları ile seslenir Mağcan Cumabay. Ortak Türk tarihinin bu mübarek değerlerine seslenirken, aynı zamanda, mevcut ve gelecek nesiller için milletine ve milli kimliğine dair çarpıcı tanımlar bırakmaktadır. Ural Dağı’na seslendiği mısralardaki olduğu gibi:

Bu kutlu düşüncelerinden Mağcan’ı kurşuna dizenler onu öldü bildiler, oysa ki Türk evladı Mağcan Cumabay gibi yiğit evlatlarını yaşatmaya devam etmektedir.

H.T.F. Genel Başkanı

Murat Gedik

“Bir zamanlar senin sahibin Türk idi

Yerleşip, göçüp, konuşup yaşar idi

Korkmaz idi dağdan taştan yiğit Türk

Koynuna tüm ruhuyla girer idi

Er Türk, geniş bozkırların güzelliğiydi

Otursa, göçse, konsa da özgür idi

Birleşip, yiğit Türk balaları

Bırakma, yolun kesip dizginle oral!”

SAYFA 5

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Federasyon Bülteni

Türk Federasyon Kadın Kolları yatılı eğitim semineri

Hollanda Türk Federasyon Kadın Kolları’nın düzenlemiş olduğu Yatılı Eğitim Seminerine Hollanda’nın çeşitli yerleşim yerlerinde bulunan ve teşkilatlarımıza bağlı olan ülküdaş ve gönüldaşlarımızla bir araya gelindi.

Hollanda Türk Federasyon Kadın Kolları Başkanı Neslihan Büyükhan-Dicle’nin yanı sıra Yatılı Eğitim Seminerine Ankara’dan uzman psikolog Hülya Korkmaz da katıldı.

Hülya Korkmaz seminer sırasında katılımcılara stres yönetimi, öfke yönetimi ve çeşitli konular hakkında bilgiler aktardı.

Seminerin ikinci gününde eğitim seminerine katılan Hollanda Türk Federasyon Genel Başkanı Murat Gedik Hollanda Türk Federasyon ve Kadın Kolları hakkında genel bir sunum yaptı. Gedik aynı zamanda Kadın Kollarının neden önem arz ettiği konusuna da değindi. Konuşma sonrası katılımcıların sorularını da cevaplayan Murat Gedik daha sonra konuk misafir Hülya Korkmaz’a bir plaket hediye etti.

Her yıl yapılan üç günlük yatılı eğitim semineri katılımcılar arası yapılan değerlendirme toplantısı ile son buldu.

Versam tekrar Şenyürek dedi

Rotterdam Versam Derneği 13. Olağan kongresini yoğun bir ilgi altında gerçekleştirdi.

Teşkilat binasında yapılan kongre şehitler için bir dakikalık saygı duruşundan sonra İstiklal Marşı ve Kuran-ı Kerim tilaveti ile başlatılmış oldu. Yapılan teklifler sonrası divan heyeti şu isimlerden oluştu: Erim Uğurlu (HTF genel sekreteri, divan başkanı), Murat Kaya (Maassluis Türk Kültür Derneği Başkanı) ve İbrahim Günay (Arnhem Hoca Ahmed Yesevi Derneği Başkanı).

Faaliyet, muhasebe ve denetleme raporlarının okunması ve onaylanmasından sonra teşkilat başkanı, yönetim kurulu, denetleme ve disiplin kurulları için seçimlere geçildi. Mustafa Şenyürek’in tekrar başkan seçildiği kongrede yeni yönetim 13 kişiden oluştu.

Teşekkür konuşması için kürsüye gelen Versam Başkanı Mustafa Şenyürek yapmış olduğu konuşmada yapılan ve yapılması düşünülen çalışmalar hakkında bilgi verdi. “Bugün bir başarıdan söz edebilirsek bunu öncelikle teşkilatımızın Kadın Kollarına borçluyuz” diyen Şenyürek gelecekte daha da güzel çalışmalara hep beraber imza atmak istediklerini belirtti.

Kongreye katılan Hollanda Türk Federasyon Genel Başkanı Murat Gedik ise konuşmasında Versam Derneğinin örnek çalışmalarını dile getirerek gelecek nesillere güzel bir intiba bırakılacağından emin olduğunu söyledi.

SAYFA 6

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Federasyon Bülteni

Hollanda´da Çanakkale Şehitleri yâd edildi

18 Mart 2016 Cuma akşamı Zaandam Sade Center’da Zaandam Türk Kültür Ocağı ve Umay Kadın Kolları tarafından Çanakkale Deniz Zaferi ve Şehitleri anma programı düzenlendi.

Çanakkale Deniz Zaferinin 101. yılında Zaandam Türk Kültür Ocağı tarafından düzenlenen şehitlerimizi anma programı saat 19.00 ‘da Sade Center da gerçekleştirildi. Program Kuranı Kerim tilaveti ve şehitlerimiz için okunan dua ile başladı. Şehitlerimiz için 1 dakikalık saygı duruşundan sonra İstiklal Marşımız okundu.

Çok sayıda vatandaşın ve davetlinin katıldığı programın açılış konuşmasını Zaandam Türk Kültür Ocağı Başkanı İsmail Erdoğan yaptı.

Erdoğan konuşmasına Milli Marşımız İstiklal Marşının kabulünün 95. yıldönümünde milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy´u anarak başladı.

Erdoğan 101 yıl önce Çanakkale´de Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Türk Milletinin bir destan yazdığını ve bunun dünyanın gözü önünde gerçekleştiğini belirtti

“Bazı film ve kitaplarda Çanakkale Savaşı’nın komutanı ulu önder Mustafa Kemal Atatürk yok sayılmaktadır.

Bütün yokluk ve imkânsızlıklara rağmen Batının modern silahları ve ileri teknolojisine karşılık büyük Türk Milleti’nin iman gücü ve vatan aşkı ile düşman denize dökülmüştür. Milli mücadelemiz olan Kurtuluş Savaşının temelindeki özgüven ise Çanakkale Zaferi ve onun ruhudur.” dedi.

Programa katılan Hollanda Türk Federasyon Gençlik Kolları Başkanı Ahmet Çömlekçi ise “Onlar buğday kırığından yapılmış çorbalarla öğün geçiren, çamur barınaklarda kalan, içecek su, yiyecek ekmek ve giyecek ayakkabı bulmakta zorluk çeken kefensiz kahramanlarımız. Kınalı kuzularımız vatan ve bağımsızlık uğruna canlarını verip şehit olurken kanlarıyla dünya tarihini yeniden yazmışlardır.” dedi.

Programda yer alan Ahi Evran ilahi grubu birbirinden güzel ilahileri seslendirdiler. Zaandam Türk Kültür Ocağı ve Umay Kadın Kollarının düzenlediği programda şehitlerimiz için katılımcılara helva ikram edildi. Daha sonra programa katılan yaklaşık 400 kişi Çanakkale Zaferinin hangi şartlarda ve nasıl kazanıldığını anlatan Çanakkale belgeselini birlikte izlediler.

Duygulu anların yaşandığı programda, filmin akabinde Alpaslan Deniz ve arkadaşları aslında bir ağıt olan Çanakkale Türküsünü seslendirdiler. Program ikramlarla sona erdi.

Federasyon Bülteni

SAYFA 7

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Federasyon Bülteni

SAYFA 8

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Zaandam’da sohbet programı

Ede ve çevresinde teşkilatlanma çalışması

Rotterdam Mimar Sinan’da istişare toplantısı yapıldı

Federasyon Bülteni

SAYFA 9

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Çanakkale programlarından kareler

Nijmegen

Nijmegen

Rotterdam Mimar Sinan

Rotterdam Mimar Sinan

Beverwijk

Beverwijk

Federasyon Bülteni

SAYFA 10

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Den Haag Türk İslam Vakfı üyeleri ile 2016 yılı ilk istişare toplantısını gerçekleştirdi

Hollanda Türk Federasyon teşkilatlardaki din görevlileri ile toplantı düzenledi

Federasyon Bülteni

SAYFA 11

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl

Soest Türk Kültür Merkezi Çanakkale Zaferinin 101. yıldönümünde anma programı düzenledi

Leiden şehrinde istişare toplantısı yapıldı

Federasyon Bülteni

SAYFA 12

www.turkfederasyon.nl - info@turkfederasyon.nl