Isık Göl Turizm Merkezi - Fatih Alpaslan - TURAN-SAM : TURAN Stratejik Ara?t?rmalar Merkezi - http://www.turansam.org









Isık Göl Turizm Merkezi - Fatih Alpaslan
Tarih: 06.12.2008 > Kaç kez okundu? 5451

Paylaş


Kırgızistan’ın en gözde turizm merkezi Isık göldür. Kırgızistan’ın en önemli turizm merkezidir. Sayfiye/ yazlık ev bölgesi ve rehabilitasyon /iyileştirme merkezidir. Isık göl için Kırgızisan’ın İncisidir denilmektedir. Göl’ün suyu ılık ve durgundur. Kış mevsiminde sular donmadığından Kırgız Türkçesinde ılık anlamında, “ısık” denmiştir. Göl kelimesi Eski Türkçe’de ve günümüz Kırgız Türkçesi’nde "köl" şeklinde söylenir. Isık Göl, göllerin güzelidir. Kıyıları kumludur. Gölün plajları da altın gibi kumlu kıyılardadır. Kaliteli uzun kumlu ve çakıllı kıyılara sahip olan gölün kıyısı alçak olup Doğu Karadeniz kıyılarına benzemez. Türkiye’den gitmiş olanlar Akdeniz kıyılarına benzetebilir. Kıyısı az meyilli olup birbirine denk düzlüklerden oluşur. Burası dinlenme, yorgunluk atma, iznini geçirme yeridir. Isık Göl Kırgızistan’ın millî hazinesidir. Bütün Kırgızistan halkı için Isık göl mutlaka gidilecek yer görünümündedir. Bütün Kırgız halkı da bu göle gitmektedir. Göldeki su hacmi yüksek dağlar arasındaki bölgeye tesir etmektedir. Bişkek şehri’nin yaz mevsimindeki sıcak, nemli havası insanları Isık göle yöneltir. Yaz sıcaklığında gölün az nemliliği, serinliği insanları kendine çeker. Bu bölgede insan, organizmasının fonksiyonlarının rahatladığını hissedilebilmektedir. Yaz aylarında göle çok sayıda yerli ve yabancı turistler kıyı bölgelerine gelmektedirler. Daha çok Orta Asya ülkelerinden turist gelmektedir. Turistler içinde Kazakistan’ın metropol şehri Almatı’ya yakınlığı sebebi ile daha çok Kazak Türklerinin geldiği oran itibarıyla görülür. Kazakistan için de burası gözde bir turizm mekânıdır. Isık göl kıyıları, kuzeydeki soğuk iklimlerden gelen turistleri de kendine çekmektedir. Isık göl kıyıları sanki Antalya-Alanya arasındaki Türkiye kıyılarını hatırlatmaktadır. Toroslar andıran Küngey Aladağları silsilesi ve Akdeniz kıyılarını hatırlatan Isık göl kıyıları tabiat görünümü olarak benzerdir. Yüksek dağların başındaki karlar Toroslar da olduğu gibi yaz mevsiminde Isık gölden görülür. Isık gölün tabiatı son derece güzeldir. Havası temiz, iklimi hoştur. Kışın ılık, yazın serindir. Akdeniz kıyılarında Akdeniz iklimi görülmesine karşılık Isık göl kıyılarında ılıman bir Kara iklimi egemen olup bitki örtüsü ise bozkır ve bazı yerlerde ormanlardan oluşur. Suyun berrak durumu derin yerlerde daha belirgin görünür. Bu berraklık harika bir mavi renge bürür. Göl bölgesinde çok sayıda kaplıca vardır. Bunun sebebi Isık gölün dibindeki sıcak su kaynakları olmalıdır. Kaplıcaların tedavi edici faktörüne etkili olarak havanın yüksek oranda iyonlaşması da girer. Isık-köl kaplıca bölgesinde düz ve ters iyonların yığılması Karadeniz, Baltık boyundaki kaplıcalara göre bir hayli çoktur. Vadinin iklimi deniz iklimine benzer. Göl suyu tedavi edici niteliğe sahiptir. Zaten onun suyu dağ arasında deniz seviyesinden bu kadar yüksek göllere göre çok ılıktır. Vadiyi kuşatan dağlar ılıca, kaplıca ve klimatik kaynaklar yönünden zengindir. Bu rekreasyon açısından çok uygundur. Göl kıyılarının yılın bütün mevsimlerinde rekreasyon için yarayışlı olduğunu söyleyebiliriz. Isık gölde turistik gemiler tur yaparlar.

Kıyı Turizmi’ne tesir eden faktörler arasında iklim, kıyı jeomorfolojisi, nüfus, yerleşme, ekonomik faaliyetler başlıcadır. Kırgızistan için iklim, kıyı jeomorfolojisi uygun görülmekle birlikte nüfus yönünden büyük şehirler ile ulaşımının çok da rahat olmadığını görebilmektedir. Bişkek şehrine göre Almatı daha yakın olmasına rağmen Isık göl ile nüfusu kalabalık Almatı şehri arasında yüksek dağlar ulaşımı engellemektedir.

Küngöy ve Teskey Ala dağlar arasındaki tektonik çukurda yerleşmiş olan Isık göl deniz seviyesinden 1607 m. yüksekliktedir. Su yüzeyinin alanı, 6236 km², en derin yeri 668 m, ortalama derinliği 278,4 m., uzunluğu 178 km., en geniş yeri 60 km., ortalama genişliği 35 km, suyunun hacmi 1738 km², kıyı çizgisinin uzunluğu 688 km., kumlu kıyısı 320 kmdir.

Isık gölün güney kıyılarına oranla kuzey kıyılarında kıyı birdenbire derinleşmez ve fazla derin değildir. Güney kıyılarında eşderinlik eğrileri daha sıktır. Isık gölün dip rölyefi şekilde verilmiştir.

Yıllık güneşlenme süresi ortalama 2670-2880 saat olmaktadır. Kafkasya’da Karadeniz kıyısındaki Soçi’de 2253 saatı, Kırım’daki Yalta’da 2250 saatı, Baltık boyundaki Riga’da 1812 saat olmaktadır. Isık göl bölgesinde güneşlenme süresi yıllık ortalaması bir hayli çok yukarıda olduğu görünmektedir. Göl hiçbir zaman donmaz. Yıl boyu aşırı sıcak ve aşırı soğuk görülmez. Daima yumuşak bir iklim görülür. Sıcaklığı yönünden Isık göl subtropikal tipteki göllerin topluluğuna girer. Suya girmek Kasım ayına kadar uzar, suyun sıcaklığı yazın 24 ºC, kışın 4ºC kadar sıcaklıktadır. Suyunun mineralliliği 6,07 g/l’dir. Çevreden gelen 118 kadar akarsu yıl boyu göle akar. Gölün suyuna yağış, akarsular, yer altı suları katılır. Yükselti ve derinlik yönünden rölyef tersliği, hidrografyasındaki farklılıklar, başka ekolojik tesirler Isık göl bölgesinin fauna ve florasında geniş yelpazede olmasına sebep olmuştur. Çok sayıda kuş türü göl çevresinde yaşamaktadır. Gölde balık türlerinden 22 tür bulunur. Balıklardan kökçaar, türpü, kanıltır, çabak, cilingir v.b. önemlidir. Yıllık 5-6 bin kadar sayıda balık tutulur

Isık göl çevresinde çok sayıda dinlenme ve sağlık tesisi bulunmaktadır. 2004 yılı verilerine göre Isıkköl bölgesinde 7075 kişilik, 121 sanatoryum ve dinlenme tesisleri (kaplıcalar, pansiyonlar, turistik merkezler v.b.) işlemektedir 2005 verilerine göre Isık göl bölgesi içindeki Isık göl rayonunda çok sayıda tesisi bulunmaktadır. Bunun içinde 16’sı devlet, 6 sendika, 2 sosyal hayır kurumu tesisi, başka ülkelerin 9 (Kazakistan 5, Özbekistan 3, Rusya 1) , 13 çocuk tatil mekanları ve kampları, 65 özel tesis olmak üzere toplam 111 turizm tesisi bulunur. 2004 yılında Isık göl rayonuna gelen kişi sayısı 41.120 kişidir. Isık göl şifalı çamur ve sıcak mineralli tedavisi etkili olan sağlık mekanıdır. Kırgızistanın çekici yerleri Isık göl ve kuşatan dağların görkemi ile de bitmemektedir. Dağcılık, sağlık turizmi faaliyetlerine de katılım yoğun olmaktadır. Isık gölün altında kalmış çok eski yerleşim yerleri vardır. Günümüzde bulunan bu yerleşim yerleri; Koysarı, Darhan, Tüp, Dolinka, Koysuu, Toru-Aygır’dır.

Isık göl çevresinde tur; Isık göl kuzey kıyısında yer alan yol boyunca gidilirken Balıkçı şehrini geçtikten sonra Sarıkamış köyünü geçip Toruaygır köyüne varılır. Köyün kuzey yönünde 18. asra ait mezarlık vardır.Buradaki yeni yapılan mezarların da görüntüleri farklıdır. Bu köyün göl kıyısında kurort vardır. Ayrıca göl altında kalmış arkeolojik kalıntı da burada yer alır. Toruaygır köyünden sonra Çırpıkçı, Koş-köl, Tamçı köylerini geçilmektedir. Çırpıkçı’da göl altında arkeolojik kalıntı vardır. Koş Köl ve Tamçı köylerinde turizm tesisleri vardır. İlerleyen yol boyunca Çok-Tal ve Örnök köyleri gelir. Çok-Tal köyünde de turizm tesisi bulunur. Örnök köyünün kuzey tarafında taşlar üstünde çok eski tarihe ait dağ keçisi resimler bulunmaktadır. Isık göl ile Çon Kemin arasındaki Küngöy Ala dağın Isık göl tarafındaki eteklerinde çok eski devirlere ait taş üstündeki resimlere çok rastlanır. Örnök’ten sonra Çon-Sarı Oy, Sarı Oy, Kara Oy köylerini geçip Çolpon Ata’ya ulaşılır. Kara-Oy’da Rohat isimli Özbekistan kaynaklı turizm tesisi bulunmaktadır. Toruaygır köyünden Çolpon Ata’nın da ötesindeki Korumdu’ya kadar kıyı boyunca çok tatil ve dinlenme tesisleri bulunur. Bu bölgede Tamçı ve Çolpon-Ata’da hava alanı düzenlenmiştir. Çolpon Ata şehrinde Isık göl rayonunun belediyesi vardır. Çolpon-Ata’dan ve çevresi turizm yönünden hareketlidir. Baktuu-Dolonatı köyünü geçince Bosteri köyü gelir. Bosteri köyü de turizmin hareketli olduğu bir kıyı alanıdır. Kazakistan ve Almatı isimli Kazakistan’a ait turizm tesisleri bulunmaktadır. Bu yol boyunca gidilirken kuzey tarafta farklı türde mezarlar görülmektedir. Bulan-Sögöttü, Korumdu kıyılarında turistik tesisler vardır. Korumdu’da eski yerleşim birimi kalıntıları vardır.Yol Korumdu’dan sonra kıyıdan uzaklaşır. Temir köyünü geçip Kanat köyüne varılır. Kanat köyünden sonra Çon Aksuu akarsuyunu geçip Grigoryevka’ya sonra Aksuu akarsuyunu geçip Semenovka köyüne varılır. Ananyevo, Carkınbayev, Çon -Örüktü, Orto-Örüktü,Kiçi Örüktü, Oytal, Kuturgu, Frunze, Kürmöntü geçildikten sonra Balbay köyüne gelinir. Burada 19.asra ait Balbay Baatır türbesi yer alır. Balbay’dan sonra Isık göle bakınca Tüp körfezini görerek Tüp rayonuna varılır. Yemyeşil ağaçlar ve masmavi deniz gözleri büyüler. Deniz gibi Isık göl kıyısında güneşin göle yansıması ile oluşan ışık arasında koşan ve dinlenen atlar dünyada pek görülmeyen bir manzarayı karşınıza çıkarır. Tüp rayonundan sonra Isık göl bölgesinin idari merkez şehri Karakol’a ulaşılır. Isık gölün içine dağlardan kaynak alıp katılan sayısız akarsu vardır. Karakol’dan sonra Balıkçı şehrine kadar Isık gölün güney kıyısından yol devam eder. Güney istikamette dağlar olduğundan güneşin değmesinde az olduğundan bu bölgede kuzey yöndeki kadar dinlenme tesisleri çok değildir. Fakat turizme yönelik faaliyetler bulunur.