30 may tarixində saat 19.00-da Akademik Milli Dram Teatrında H.Cavidin “Topal Teymur” pyesi əsasında hazırlanan “Əmir Teymur” tamaşasının premyerası keçiriləcək.

H.Cavidin “Topal Teymur” beşpərdəli dramı 1925-ci ildə yazılıb, 1926-cı ildə çap olunub. Elə çap olunduğu ildə də tamaşa qoyulan dram əsəri həmişə ədəbiyyat və incəsənət xadimləri, eləcə də tamaşaçılar tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.

Bu dəfə Akademik Milli Dram Teatrının kollektivi pyesə tamamilə fərqli baxım bucağından yanaşmaq, dövrlə səsləşən maraqlı səhnə əsəri yaratmaq istəyindədir.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Mehriban Ələkbərzadə rəssamı İlham Elxanoğlu, geyim üzrə rəssamı Aygün Mahmudova, işıq üzrə rəssamı Rafael Həsənov, bəstəkarı Aygün Səmədzadədır. Rəqs və döyüş səhnələrini Əməkdar artist Pərviz Məmmədrzayev qurub.

Quruluşçu rejissor, Əməkdar incəsənət xadimi Mehriban Ələkbərzadə Əmir Teymur rolunu Xalq artisti Nurəddin Mehdixanlıya həvalə edib. Digər rollarda Xalq artisti Rafiq Əzimov (Şeyx Buxari), Əməkdar artistlər Mətanət Atakişiyeva (Dilşad), Kazım Həsənquliyev (Divan bəyi), Münəvvər Əliyeva (Meliça), Elşən Rüstəmov (Əlipaşa), Kazım Abdullayev (Şair Kirmani), aktyorlar Rövşən Kərimduxt (Aqbuğa), Anar Heybətov (Orxan), Şəhla Əliqızı (Almas), İlahə Həsənova (Olqa), Yıldırım Bayazid (Hikmət Rəhimov), Elçin Əhmədov (Sobutay), Elnur Qədirov (Qaraquş), Cümşüd Zeynalov (Dəmirqaya), Əlvida Cəfərov (Nazimağa), Nigar Güləhmədova (Köylü qadın), Elgün Həmidov (Cücə) və başqaları çıxış edirlər.



H.Cavidin “Topal Teymur” pyesi heç də konkret tarixi hadisənin əksi deyil, bəlkə heç buna lüzum da yoxdur. Cavid, əslində, türkün açıq yarasını, məhz açıldığı zamanı və açıq yaraya nədən olan iki böyük türk sərkərdəsinin kibirini göstərməkdə israrlı idi. Belə olmasaydı, o yalnız Osmanlı kibirini deyil, Teymur iddiasını əks etdirməz və Topal ismi qoymazdı.

Hadisələrin tarixi reallığı 1400-cü illərin dünya düzənindəki türklərin qüdrətinin mənzərəsini yaradır. Bir tərəfdən Yıldırım Bayazidin xaç yürüşlərinin qarşısında tək kuşatması, digər tərəfdən Osmanlının Asiya ikrahı, həmçinin Teymurun qarşısındakı türk-islam qüdrətlisini yox etmək istəyi acısını bu gün də yaşadığımız dəhşətli faciələrə səbəb oldu.

Avropa məhz türk kimliyindəki qürur, kibir kimi xüsusiyyətlərdən istifadə edərək, türkləri zəif nöqtələrindən vurmağı bacardı.

Bu, Turana gedən yolun yandırılması idi

Bu böyük türk dünyasına gedən çayın qarşısını kəsmək idi.

Tarixi həqiqətlərə dürüst baxışına görə Cavid həmişə təqib və təzyiqlərə məruz qalıb. Cavidin 1925-ci ildə qələmə qaldığı bu pyesin yazılması böyük cəsarət tələb edirdi. Cavid pyesini “Topal Teymur” adlandırsa da, onu böyük sevgi və yanğı hissi ilə təqdim edib.

Və bu gün çağdaş dünyamızın türk etniyinə belə qıcıqla baxdığı halda, türk birliyinə ikili, dördlü standartlarla yanaşıldığı bir zamanda – yəni ən böyük ehtiyac olan zaman Cavidin “Topal”ı Əmir kimi səhnəyə qayıdır.

Teatr türk dünyasının ən böyük faciəsini – qardaşın-qardaşa silah çəkdiyi, məğlub etdiyi bir tarixi, örnək ola biləcək hadisələri gündəmə gətirir.

Bu gün dünya məkanında baş verən hadisələr isbatlayır ki, Cavidin mövqeyi – müasirdir.

Xristian birliyi, Avropa basqısı olan bir zamanda türk dünyasına ən böyük maneənin elə türk olması açıq yaradır!