Halk Kültürü (Folklor) Araştırmaları Kurumu, yurt içindeki faaliyetlerinin yanı sıra, yurt dışında, iki önemli etkinlik düzenledi. Bunlardan ilki, her yıl mayıs ayı başında, Makedonyanın Valandova kentine bağlı Çalıklı beldesinde düzenlenen “Hıdrellez Bahar Şenlikleri Festivali” ve buna bağlı olarak Üsküpte gerçekleştirilen “Uluslararası Halk Kültürü Sempozyumu”; ikincisi ise, Ukraynanın başkenti Kievde düzenlenen, “Türkiye-Ukrayna İlişkileri ve VII.Uluslararası Gagauz Kültürü Sempozyumu”dur.

Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu, geçtiğimiz Haziran ayının sonunda, Ukraynanın ün büyük üniversitesi olan Kiev Milli Taras Şevçenko Üniversitesi ve Ukrayna Gagauzlar Birliği ile birlikte “Türkiye-Ukrayna İlişkileri Ve VII.Uluslararası Gagauz Kültürü Sempozyumu”nu gerçekleştirdi. Kurum, daha önce;

-Komrat Devlet Üniversitesi ile birlikte, Komratta, (26-28.08.1994)

-Trakya Üniversitesi ve Edirne Valiliği ile birlikte, Edirnede(14-16.10.1996)

-Komrat Devlet Üniversitesi ile birlikte, Komratta (16-21.07.1998)

-Doğu Akdeniz Üniversitesi ile birlikte, Gazi Mağusada (17-20.11.1999)

-Tekirdağ Valiliği ile birlikte, Tekirdağda, (16-17.10.2000)

-Moldova İlimler Akademisi ile birlikte, Kişinevde, (26-30.09.2002)

Uluslar arası nitelikli sempozyumlar düzenlemişti. Sempozyumun yedincisi, Ukrayna Gagauzlarının yoğun olarak yaşadıkları Odesanın Bolgrad kentinde yapılacaktı ama, teknik imkânların elverişli olmaması nedeniyle, Kievde yapılması uygun görüldü.

Ukrayna Gagauzlar Birliği Başkanı Doç.Dr.Tudora Arnaut, aynı zamanda, Taras Şevçenko Üniversitesinin Türkoloji Bölümünde öğretim üyesidir. Ayrıca, halk edebiyatı uzmanı olması nedeniyle, üniversitenin Folklor Bölümü ile de yakın ilişkisi bulunmaktadır. Bu iki bölümün bağlı olduğu Filoloji Enstitüsü (Fakültesi) Dekanı da onun etkinliklerinden hoşnuttur. Zira üniversitenin bütün birimlerinin yaptığı çalışmalar kadar, her yıl, T.Arnautun düzenlediği bilimsel faaliyetler olmaktadır.

Düzenlenen bilimsel etkinlikte, Gagauz Türkleriyle ilgili bildirilerin yanı sıra, Türkiye-Ukrayna ilişkilerini konu alan bildiriler ve doğrudan Türk kültür ve sanatı hakkında hazırlanan bildiriler de sunulup tartışılmıştır.

Sempozyumun açılış oturumunu Taras Şevçenko Üniversitesi Rektör Yardımcısı Valeriy Grigoruk yönetti; şu sırayla T.C.Kiev Büyükelçisi Erdoğan İşcan, Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Genel Başkanı İrfan Ünver Nasrattınoğlu, Ukrayna Din ve Azınlıklar Devlet Komitesi Başkanı Evgeniy Reşetnikov, Ukrayna Azınlıklar Birliği Başkanı İlya Levitas, Üniversitenin Filoloji Enstitüsü Müdürü (Dekanı) Grigoriy Semenük, Gagauzlar Birliği Başkanı Tudora Arnaut, Üniversitenin Folklor Bölümü Başkanı Olena İvanovska konuştular. Nasrattınoğlu, açış konuşmasından sonra, Rektör Akademik Leonid Guberskiye, görkemli bir plaket takdim etti.

Açılış töreninden sonra, Ukrayna, Moldova ve Türkiye sanatçılarının el sanatları ve resim sergileri açıldı. Sergide, Türkiyeden, şu sanatçıların eserleri yer aldı.

1. Doç.Dr.H.Feriha AKPINARLI : Armürlü Dokumalar

2. Arş.Gör.Ebru ALPARSLAN : Türk Deri Sanatı

3. Öğr.Gör.Dr.Aygül AYKUT : Resim

4. Öğr.Gör.F.İmren BARUTÇU : Folklorik Yapma Bebek”

5. Yrd.Doç.Dr.Fatmanur BAŞARAN : İkat Dokumalar

6. Arş.Gör.Fatih BAŞBUĞ : Resim

7. Doç.Dr.Mehmet BAŞBUĞ : Resim

8. Yrd.Doç.Mehmet BÜYÜKÇANGA : Resim

9. Öğr.Gör.Gülfizar ÇAYLI : Deri Üzerine İşlenen Keçe ve İplik Motifi

10. Öğr.Gör.Mehmet Ali EROĞLU : Ahşap yakma-dağlama pano

11. Öğr.Gör. Bengütay HAYIRSEVER : Ebru

12. Uzm.Zerrin KARTAL : Grafik

13. Yrd.Doç.Songül KURU : Giysi

14. Doç.Dr.Filiz Nurhan ÖLMEZ : Yün atkı, çözgü, yün keçe

15. Öğr.Gör.Zahide ŞAHİN : Kilim Dokuma

16. Öğr.Gör.Dr.Hatice TOZUN : Guaj Boya

17. Yrd.Doç.Dr.Serap ÜNAL : Seramik

18. Prof.Dr.Ayşe ÜSTÜN : Dokuma

19. Yrd.Doç.Dr. Meliha YILMAZ : Resim

20. Öğr. Gör. Meral BÜYÜKYAZICI : El Sanatları - Takı



Sempozyum

Katılımcı sayısının çok olması nedeniyle, sempozyum çalışmaları “Folklor”, “El Sanatları-Genel Kültür”, “Dil-Edebiyat” ve “Tarih” olmak üzere, 4 ayrı seksiyonda yapıldı. Sempozyumda Türkiyeden şu bildiriler sunuldu:



- Prof.Dr.Necati DEMİR: “Saltık-Name ve Oğuz-Nameler Işığında Gagauz Türkleri”

- Öğr.Gör.Zabit ACER: “Yakın Dönem Türkiye-Ukrayna İlişkilerinin Gelişimi ve Gagauz Türkleri”

- Yrd.Doç.Dr.Lütfi SEZEN: “Türkiye ve Gagauz Türkleri Halk Takvimi Uygulamalarının Karşılaştırılması”

- Doç.Dr.M. Murat HATİPOĞLU: “Yunanistanın Gagauzlara Yönelik Propaganda Faaliyetleri Üzerine Düşünceler”

- Prof.Dr.Ali Rafet ÖZKAN:Türk Topluluklarında ve Gagauzlarda Ateş İle İlgili İnanışlar”

- Dr.G.Selcan Sağlık ŞAHİN: “Nikolay Baboğlunun Ayva Fidanları Hikâyesinde Gagauz Kültürünün İzleri”

- Öğr.Gör.F.İmren BARUTÇU:“Türk Giyim Kültüründe Saya ve Göğneklerde Rastlanan Motiflerin Gagauz Giyim Kültürüyle Benzerlikleri”

- Öğr.Gör.Dr.Sibel KILIÇ: “Gagavuz Halk Sanatlarında Kullanılan Motif Simge ve Sembollerin İkonografisi”

- Öğr.Gör.Zahide ŞAHİN: “Anadolu Türk El Dokumaları Ve Gagauz Türk El Dokumalarının Karşılaştırılması”

- Yrd.Doç.Songül KURU:“Gagauz Kadın Giysilerinin Ergonomik Kullanım Konforu Açısından İncelenmesi”

- Yrd.Doç.Dr.Meliha YILMAZ: “Gagauz Resim Sanatı ve Dimitri Savastin”

- Yrd.Doç.Dr. Selçuk PEKER: “Hayvan Motifli Gagauz Atasözleri Üzerine Bazı Tespitler”

- Yrd.Doç.Dr. Osman UYANIK: “Mustafa Necati Sepetçioğlunun Kilit Adlı Romanında Gagauzlar”

- Yrd.Doç.Dr.Zehra GÖRE: “Ahmedinin İskendernamesi İle Gagauz Halk Anlatısı Makedonyalı İskender

- Prof.Dr.Gönül AYAN:“Atatürkün Ödüllendirdiği Büyük Gagauz Mihail Çakır”

- Prof.Dr.Hüseyin AYAN:“Büyük Gagauz Bilgini Mihail Guboğlu”

- Dr.Metin OKTAY:“Çağdaş Gagavuz Şiirinde Ele Alınan Milli Değerler”

- Eralp ADANIR: “Kıbrıs ve Gagauz Türklerinde Ortak Türkü: Oğlan Oğlan”

- Arslan BAYIR: “Gagauz Yazılı Edebiyatı ve Türküleri, Manileri”

- Arş.Gör.Süleyman UZKUÇ: “İlk Gagauz Romanı Akıncılar Köyünde Gagauzların Gündelik ve Sosyal Hayatına Dair İzler”

- Öğr.Gör.Bengütay HAYIRSEVER: “Geleneksel Avanos Çömlekçiliği ve Avanoslu Çömlek Ustaları”

- Dr. Öğr.Gör.Dr.Aygül AYKUT:“Türk Şamanizminde Hayvan-Ata Sembolizmi Üzerine Bir İnceleme”

- Yrd.Doç.Mehmet BÜYÜKÇANGA: “Eserlerinde Folklor Konusunu İşleyen Türk Grafik Sanatçılarının Ortak Özellikleri”

- Yrd.Doç. Güldane ARAZ: “Türk Kültüründe Sanatın Çağdaş Formları”

- Doç.Dr. Filiz Nurhan ÖLMEZ: “Konya Kadınhanı İlçesi Saçıkara Köyü Düz Dokumaları”

- Yrd.Doç. Serap ÜNAL: “Türk Kültüründe Çömlekçilik”

- Öğr.Gör.Mehmet Ali EROĞLU: “Türk Giyim Kültürü ve Balkanlardaki İzleri”

- Doç.Dr.Filiz Nurhan ÖLMEZ- Öğr.Gör.Gülfizar ÇAYLI: “El Dokuması Halıcılıkta Atölye Sistemi: Isparta Örneği”

- Uzm.Zerrin KARTAL: “Türk Sanatında Geyik, Boğa, İnek, Öküz, Keçi Figürlerinin Sembolizmi”

- Prof.Dr.Nuri KÖSTÜKLÜ: “I. Dünya Savaşında Ukrayna ve Rusyanın Diğer Bölgelerindeki Türk Savaş Esirlerine Dair Bazı Tespitler”

- Doç.Dr.Mehmet BAŞBUĞ: “İdil Ural Bölgesi Resim sanatında Sabantoy”

- Öğr.Gör.Bahriye YALÇINKAYA: “Giyim Kuşam Kültüründe (Milli Eğitim Okullarında) Okul Önlüklerinin Tarihsel Yolculuğu”

- Öğr.Gör. Nesrin KACAR: “Tarihsel Süreçte Denizli İli ve İlçelerinde Başörtü Çeşitleri ve Kullanım Şekillerinin İncelenmesi”

- Yrd.Doç. Yakude DEVELİOĞLU: “Geleneksel Türk İşlemelerinde Desen, Renk ve Kompozisyon Özellikleri”

- Öğr.Gör.Dr.Meral BÜYÜKYAZICI:“Trabzon Kazaz Örücülüğünden Örnekler”

- Arş.Gör. Ebru ALPARSLAN:“Osmanlı Kuyumculuğunda Murassa Tekniği”

- Okt. Deniz ÜNVER: “Eski Türk Kültüründeki Bazı Törenlerde Spor”

- Prof.Dr.Mediha GÜLER - Serpil MENGÜŞ:“Camlarla Işığın Birleşiminden Doğan Mucize Mozayik Vitray”

- Doç.Aysen SOYSALDI - Öğr.Gör.Dr.Hatice TOZUN: “Bolu Göynük Örtmeleri İle Kırım Maramalarının Teknik, Motif ve Kompozisyon Açısından Değerlendirilmesi”

- Doç.Dr.H.Feriha AKPINARLI: “Kırım Karay El Sanatları”

- Yrd.Doç.Dr.H.Serpil ORTAÇ: “İçel Düz Kirkitli Dokumalarının Renk Motif Özellikleri”

- Yrd.Doç.Dr.Fatmanur BAŞARAN – Doç.Dr.Feriha AKPINARLI: “Kırım Kıbrıs Dokumaları”

- Arş.Gör.Fatih BAŞBUĞ: “Çağdaş Türk Resim Sanatında Düğün Teması”

- Doç.Dr.Ahmet Ali BAYHAN: “Kırımdaki Bazı Tarihi Türk Eserleri Üzerine”

- Prof.Dr.Mehmet İNBAŞI: “Kamaniçede Türkler”

Burada, tarihe not düşmek için, Ukraynadan, Moldovadan ve bu ülkenin Gagauz Yeri Özerk Bölgesinden gelenlerin sundukları bildirdileri de kaydetmek isteriz:

Moldova-Gagauzyada Gelen Bildiriler

- Görgi KIŞLALI: “Basarabyalı Gagauzların istoriyasının sızıntıları”

- Lübov ÇİMPOEŞ: “Gagauz destanlarında halk kahramanı şekli”

- Mariya KISA : “Gagauzların JannaDarkı: Mariya Maruneviç “

- Mariya KÖSE : “Gagauzyadaki Anıtlar”

- Stepan VARBAN : “Bölgelerin gelişmesinde kültür çerçevenin stratejisi”

- Güllü KARANFİL “Gagauz folklor dilinde arhaizmlar”

- Ludmila MARİN-KARAÇOBAN: “Gagauz Literaturasında Dimitri Karaçoban: Literator, Kinematograf, Ressam Hem Hem bir Boba”

- Mariya KAPAKLI:“Bucaan Bozkırlı Üüzü Gagauz Yaratma Yazılarında”



Ukraynalı Bilim Adamlarının Bildirileri

- İvan KÖR: “1990 yılında büünkü günaadan gagauz literaturanın formalaşması”

- Tina SÜRME : “Bolgrad ilçesine bağlı Kurtçu köyün çoğrafi ve yer adları üzerine”.

- Misafir NATALYA N : “Eski Troyan Küün kurulması hem ilerlemesi”

- Olga İVANOVA:“Bolgradda oturan Bulgar hem Gagauz kültür etnik analizi”

- Oksana MONASTIRLI-TIŞÇENKO: “Türk ve Slav folklorunda kültür sınırları”

- Svetlana BELYAEVA:”Slav–Türk bağlantılarında tarihi gelenekler ve çağdaş gerçekler”

- Nadejda YORGACEVA :“Ana dilinin formalalaşması uşakların mıllı psıkologıyasında ana dilini sevmeleri.

- Nadejda KUROGLO : “Şindiki Gagauz Literaturasında Stepan Kuroglu hem T.Arnaut Şairlerinde Yaratmalarında Vatan temasının işlenmesi”

- Olga KULAKSIZ : “Poeziya yolunnan 1-4. klaslarda ana dilindä sevgi terbiye edilmesi”

- Lilya ARABACI : “Derin moral temaları şindiki Gagauz Literaturasında”

- Zinaida PARASKIVA: “Satılık Hacı Küün evelden büünkü günadan zorlu hem kuvetli yolu”

- Ludmila VELİKSAR : “1-4. Klaslarda Aleksandrovka okulunda Gagauz dilinin başlaması hem perspektivi”

- Mariya ÇOBAN : “Gagauz Küünün kurulmasına bir bakış”

- Anatoliy MOMRIK: “XX-XXI. Asırlarda Ukrayna Gagauzların arasında çağdaşlaşma süreci”

- İrina DRİGA: “Ukraynanın gündoğusunda bulunan muslüman olmayan toplulukların Türk Kaynakları üzerine”

- Tudora ARNAUT: “Gagauz Halk Türkülerinde Tarihi Konuların İşlenmesi”

Kırımdan Gelenler

- Natalya BUDNIK :“Balta Tiymez mezar taslarindaki Kırım Karay antroponimleri. Ortak Türk Paralelleri”

- Anna POLKANOVA: “Ortak Türk kültürünün bir parçası olan Kırım Karaylarının Desenleri”

- Natalya SİLENKO: “Türk reklamlarında kullanılan dil”

- İrina KAYAN: “Türk Halk İnançlarının Özellikleri”

- Remziye BERBEROVA : “Kırım Tatar dilinde kelimelerin kuruluş modeli”

- Venera MUHTEREM: “Kırım Tatar Halkın Kültürel Gelişiminde Dilin ve Dinin Önemi”

Azerbaycandan

- Ağası HUN : “Medya sahasında Azerbaycan-Gagauziya ilişkilerinin gelişmesi”

- Zamina ALİYEVA: “A.Krımski – Gagauz halkın araştırmacısı”

Kazakistandan

- Rustem NAİLULI CANHOCA: “Ortak Türk varlığı: Mit mi, yoksa gerçek mi?”

Sempozyum çalışmalarının tamamlanmasından sonra, Gagauzlar Birliği Başkanı Tudora Arnaut ile, Halk kültürü Araştırmaları Kurumu Genel Başkanı İrfan Ünver Nasrattınoğlu, birer konuşmayla sempozyumu değerlendirdiler. Ayrıca, sempozyum üyelerinden bazıları da, değerlendirme konuşmaları yaptı.

Sempozyum çalışmalarının dışındaki zamanlarda, müzik ve şiir şölenleri düzenlendi ve Avrupanın sayılı başkentlerinden Kievin görülesi her yeri, gezilip görüldü.