Son altı yılda iki devrimin yaşandığı Türkistan coğrafyasının küçük ama çalkantılı ülkesinde 30 Ekim, yeni bir dönemin başlangıcı olarak ortaya çıkarken, bu seçim sonuçlarının eski Sovyet coğrafyasında kurulan diğer devletler için bir uyarı niteliğinde olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bu ülkelerde vaka-i adiyeden sayılan yüzde 99'lara varan katılım oranları ve yüzde 90'lar civarında alınan oylarla devlet başkanı/cumhurbaşkanı seçilmeler, Kırgızistan'da 30 Ekim'de yapılan seçimleriyle farklı bir yola girdi. Aslında buna “su, mecrasını buldu” demek daha doğru olur.



Kayıtlı seçmenlerin sadece yüzde 61.28'inin sandık başına gittiği, 16 adayın yarıştığı ülkede koalisyon hükümetinin başbakanı olan Almazbek Atambayev, oyların yüzde 63.24'ünü alarak daha ilk turda zaferini ilan etti. Yüzde 90'ların üzerinde katılımlarla seçimlerin yapıldığı eski Sovyet coğrafyasında, Kırgızistan'daki katılım oranı da bir ilk olarak karşımıza çıkıyor. Seçimlerle ilgili birtakım itirazlar olmasına rağmen gerek adayların geneli gerekse sayıları 800'ü aşan uluslar arası ve bağımsız gözlemcilerden, geçmiştekilerin aksine hem seçim kampanyası hem de oy kullanma süreci için olumsuz açıklamalar gelmedi. Bu konuda dişe dokunur aykırı sesler ve itirazlar, seçimlerde yüzde 14.77'lük oy alan ve ikinci sırada tamamlayan Bütün Kırgızistan Partisi Lideri Adahan Madumarov ile yüzde 14.32'lik oy oranıyla üçüncü sırada tamamlayan Kamçıbek Taşiyev'den geldi.



Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) gözlemcileri, seçimlerde anayasaya ve seçim yasalarına aykırılık yaşanmadığını dile getirirken, sadece seçmen listelerinin iyi hazırlanmadığına bu yüzden de birçok vatandaşın, listede adı bulunmadığı için oy kullanamadığına dikkati çekti. Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) gözlemci heyeti de seçimlerin yasalara uygun gerçekleştirildiğini açıklarken, ŞİÖ gözlemcilerinin listelerle ilgili düşüncelerine katılmadı. BDT gözlemci heyeti başkanı Sergey Lebed, seçmen listelerinde yaşanan sorunların seçim sonuçlarını etkilemediği yönünde görüş bildirdi. Bağımsız yerel gözlemciler de seçimlerle ilgili ŞİÖ gözlemcileriyle hemen hemen aynı görüşü paylaşıyorlar.



Seçimden ikinci sırada çıkan Adahan Madumarov ise seçim sonuçlarını kesinlikle kabul etmeyeceğini açıklarken, Merkez Seçim Komisyonu (MSK) verilerinde ciddi hatalar bulunduğunu öne sürüyor. Seçimlere hile karıştığını iddia eden Madumarov, MSK'nın öğle saatlerinde açıkladığı verilerin, sandıkların kapanmasına kadar geçen sürede sadece Atambayev lehine değiştiğini, diğer adayların oy oranlarında değişiklik olmadığını savunarak, siyasi parti, sivil toplum örgütleri, adayların temsilcileri, milletvekilleri, yerel yönetimlerin yetkilileri ve medya mensuplarının katılımıyla komisyon kurulmasını, oyların yeniden sayılmasını istiyor.



Seçimi üçüncü tamamlayan Taşiyev de sonuçları kabul etmeyeceğini açıklarken, kendisini destekleyen yüz binlerce vatandaşın sokaklara döküleceğini söyleyerek gözdağı veriyor. Atambayev'in devletin tüm imkanlarını lehine kullandığını öne süren Taşiyev, koalisyon hükümetinde yer almalarına rağmen yerel yönetimlerde, bürokraside, okullarda, tüm sosyal alanlarda sözlerinin geçmediğini belirterek, oy kullanım sürecinde kontrol imkanları bulunmadığını söylüyor.



Rakipleri bu iddiaları ortaya atarken yeni cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev ise birlik beraberlik mesajları veriyor. Türkiye'de, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a "Tayyip Abi" hitabıyla daha iyi tanınan ve sempati kazanan Atambayev'in, verdiği mesajlar ise, seçimdeki rakiplerinin "taraftarlarımız sokaklara inecek" açıklamalarına rağmen "denge politikası ve istikrar"a yönelik. Kırgızların yeni liderinin öncelikli hedefleri ise bürokrasinin verimli ve düzgün çalışması, yolsuzlukla ve organize suç örgütleriyle mücadele, ekonomik kalkınma ve istikrar.



Kırgız seçmeninin istikrar için sandığa gittiği görüşünü dile getiren bağımsız yorumcular, ülkede korkulanın olmadığını ve siyasi kriz riskinin ortadan kalktığını düşünüyorlar.



Aslında Almazbek Atambayev'in açıklamaları uzmanların yorumlarını da destekler nitelikte. Düzenlediği basın toplantısında ülkedeki sarsıntıların sona erdiğini dile getiren Atambayev, Kırgızistan'ı istikrarın beklediğini vurgularken, seçimleri ikinci ve üçüncü sırada tamamlayan Adahan Madumarov ve Kamçıbek Taşiyev ile uzlaşmaya hazır olduğunu açıklayarak, rakiplerine sıcak mesaj vermeyi de unutmadı. Atambayev, Madumarov ile Taşiyev'in halkı sokaklara dökmeyeceğine de inanıyor ve her iki ismi de ciddi politikacılar olarak nitelendiriyor.



Kırgızistan'da bir daha devrim olmaması için tüm gücünü harcayacağını belirten Atambayev, seçimlerin, ülkenin bütünlüğü için büyük rol oynadığına da inanıyor. Kırgız lider, ülkede yaşanabilecek karışıklıklar için de adres gösteriyor; "ülkeyi istikrarsızlığa sürüklemek isteyen kirli kişiler". Sanırım bu konuda Atambayev yakın günlerde daha net bir açıklama yapacaktır.



Başta ABD ve Rusya olmak üzere (ki her iki ülkenin de Kırgızistan'da askeri üssü bulunuyor) Türkiye, Çin ve AB ile denge politikasını sürdürmek isteyen Atambayev, umarız ki bu planında başarılı olur ve daha bağımsızlığını yeni kazandığı yıllarda literatüre soktuğu "Orta Asya'nın demokrasi adası" kimliğine ülkesini yeniden kavuşturur.