Almanya’da eğitim federal hükümetin değil eyalet hükümetlerinin yetkisinde ve etkisindedir. Hal böyle olunca; eğitime merkezi sistem değil eyaletler şekil ve yön vermekteler. Fakat Türk çocukları hangi eyalette okula giderse gitsinler, her yerde meseleler hemen hemen aynıdır. Çocukların okullarda karşılaştıkları sıkıntıların esas kaynağı ise, Almanya’daki okul sistemi ve onun uygulanış şeklidir.



İlkokullara giden yüzbinlerce Türk çocuğunun meselesine değinmeden önce, Almanya eğitim sistemine kısa bir göz atmakta fayda vardır. Bugün uygulamada olan Alman eğitim sistemi esas itibarıyla dört ana bölümden oluşmaktadır ve eyaletten eyalete de değişiklikler göstermektedir.

Genel olarak Alman eğitim sistemini şu şekilde bölümlere ayırmak mümkündür:

-Temel eğitim (Grundschule) – ilkokul (4yıl).

-Orta öğretim (I. kademe) : (5-8 yıl)- ortaokul (Hauptschule), çok yönlü okul (Gesamtschule) orta dereceli lise (Realschule), yüksek dereceli lise (Gymnasium).

-Orta öğretim (II. kademe): (2 - 3 yıl) - meslek okulları (Berufsfachschule, Fachschule), teknik yüksek okulları (Fachoberschule, berufliches Gymnasium).

-Yüksek eğitim - Üniversite (Universität), Yüksekokul (Fachhochschule)

Almanya’da 6 yaşını dolduran her çocuk 4 yıllık ilkokula (Grundschule) gönderilir. Öğrenme sıkıntısı (bedenen veya zihnen) çeken çocuklar ise velisinin onayını almak (!?) suretiyle eski adı Sonderschule olan şimdiki adıyla Förderschule’ye gönderilir.

Bugün Sonderschule veya Förderschule adındaki okullar ve oralardaki (çoğu kez haksız olarak gönderilen) Türk çocuklarının durumları, maalesef Almanya’da yaşayan Türk toplumunun kanayan yaralarından bir tanesidir. Buna okul ve aile konusunda yaptığımız destek ve himaye çalışmaları esnasında bizatihi şahit olmaktayız.

Almanya’da ilkokula giden Türk çocuklarının meseleleri çok boyutludur ve bunların en önemli olanlarını ise şöyle sıralamak mümkündür:

- Ebeveyn, okul ve öğretmenler arası ilişki ve işbirliğinin yeresizliği.

- Öğretmenlerin (bir kısım) ayrımcı ve dışlayıcı tutumları.

- Okul idare ve yönetiminin çok kültürlü bir eksende eğitim veremeyişleri.

- Yardımcı öğretmenlerin ( Förderlehrer ve Sozialarbeiter) Türk kültürüne yabancı oluşları, Türk çocuklarının halet-i ruhiyelerini anlayamamları ve çoğu zaman destek yerine köstek olmaları.

- Türk ve Türkçe öğretmenlerin yetersizliği, anadil konusunda okul idare ve yönetimlerinin isteksizliği, Türkçe derslerindeki büyük aksaklıklar ve kalite düşüklüğü.

- Türk çocuklarının anadillerini (hakkıyla) öğreneme imkanından mahrum olmaları (ilmen sabittir ki, kendi anadilini doğru öğrenemeyen bir çocuğun başka dilleri öğrenmesi gayet zordur).

- Türk çocuklarının dil problemi, yani almanca konusundaki yetersizlik.

- Öğretmenlerin ilkokul sonrasıda çocukların gideceği okulun belirlenmesine (çok) söz sahibi oluşları ve çok zaman adaletsiz ve isabetsiz verilen kararlar.

- Esas mesele ise Alman eğitim sisteminin ta kendisidir!



Bu adaletsiz ve çarpık eğitim sisteminin bir an evvel değişmesi gerekir. İlkokullar için 4 yıl olan süre en azından 6 yıla çıkarılmalıdır. Daha doğrusu kesin çözüme gidilmelidir. Mesela: Finlandiya’da olduğu gibi ilk ve orta öğretim bir arada olmalıdır.

Sonuç olarak Almanya’da temel eğitimde kesin eşitlik sağlanmalıdır. İlkokullarda verilen eğitimde uyuma hizmet etmeyen kaide ve kural, yabancı düşmanlığı, dışlayıcı tutum ve davranış, ötekileştirme ve psikolojik baskılara bir an önce son verilmelidir.

Bütün çocuklarda olduğu gibi Türk çocukların da başarısı ve geleceği adaletli ve isabetli bir eğitimden geçmektedir.

Almanya’nın geleceği ise ilkokullarda verilmesi gereken sağlıklı, kaliteli, adaletli ve isabetli bir eğitime bağlıdır. Başka şeyler nafiledir.

Dinslaken, 28 Şubat 2011

Yakup Tufan