Gürcistan Dışişleri Bakanı Grigol Vaşadze, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklama ile Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Yukarı Karabağ ile ilgili sorunun bir an önce çözülmesini dilediklerini ifade ederek, “Biz Karabağ sorununun çözümünde aktif rol oynamaya hazırız” dedi.



Siyasi ve ekonomik sorunlarını çözmekte zorlanan Gürcistan, neden Karabağ sorununun çözümü için hamle yapıyor? Cevap, sorunun içinde. Arabuluculuğa talip Vaşadze, Yukarı Karabağ sorununun barışçıl yollarla ve uluslararası ilkeler çerçevesinde çözülmesi gerektiğini söylüyor. Güney Kafkasya’da birliğin ve istikrarın olmasını dilediklerini söyleyen Vaşadze, bunun için her üç ülkenin de çaba sarf etmesi gerektiğini belirterek, “Güney Kafkasya barış, istikrar ve işbirliği bölgesi haline gelmeli” diyor.



Gürcistan’ın Azerbaycan ve Türkiye ile sıkı bir ticaret ilişkisi var. Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattının yanı sıra birçok Azeri şirketi de Gürcistan’da faaliyet göstererek ülke ekonomisine katkıda bulunuyor. Gürcüler, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin bitmesini de dört gözle bekliyor. Vaşadze’nin bu proje için, “Tarihi önem taşıyan bir projedir. Biz Asya ile Avrupa arasında köprü inşa edeceğiz. Bu Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’yi birleştiren, üç bölümden oluşan bir köprü olacaktır. Umarım proje zamanında tamamlanır. Bu proje siyasi düş değil ve sadece Gürcistan ile Azerbaycan’ın da kararı değil, bu tüm dünya ekonomisinin ihtiyacı olan bir projedir” sözleri kayda değer.



ERMENİSTAN’IN ELİNDE NE VAR?



Türkiye ve Azerbaycan hayata geçirilen ve inşası devam eden projelerle Gürcistan’ın nefes borusu olurken diğer komşu yani Ermenistan ne vaad ediyor? Tek kelimeyle ‘sorun’. “Ermeni soykırımı” iddialarına takılıp kalmış, “ne yapsak da bunu para ve toprağa çevirsek” diye düşünmekten gerçek dünyadan kopan Ermenistan yönetimi, komşularına barış ve ticaret yerine sadece ‘sorun’ vaad ediyor. Çünkü Ermenistan, içindeki ‘milli birliği’ ve diyasporadan gelecek paraların anahtarı olarak sorun üretebilme edebiyatını görüyor.



GÜRCİSTAN DA ERMENİSTAN’DAN YAKA SİLKİYOR



‘Dünyada nerede Ermeni varsa orası ‘Büyük Ermenistan’ın parçasıdır rüyasını gören Ermenistan yönetimi bölgede sadece Türkiye ve Azerbaycan’la değil, Gürcistan ile de sorunlar yaşıyor. Sorunların başında Gürcistan’ın güneybatısında bulunan ve Ardahan’a sınırı olan Cevaheti Bölgesinde yaşayan Ermenilerin çıkardığı sorunlar geliyor. Cevaheti Ermenileri bölge okullarında Gürcüce dersleri okutulmasına karşı çıkıyor ve Gürcüce yerine bölgedeki Rus ve Gürcü okulları da dahil olmak üzere tüm okulların müfredatında “Ermeni tarihi” dersi verilmesini talep ediyor. Cevaheti Ermenileri, 1995’ten bu yana Gürcistan’dan özerklik istiyorlar. Yerel nüfusun Gürcüce konuşmadığı bölgede, Gürcü para birimi Lari kullanılmıyor. Rus Rublesi ve Ermeni para birimi Dram dolaşımda. Ermenilerin amacı; bölgeyi tamamen Ermenileştirdikten sonra özerklik ilan etmek ve bilahare Ermenistan’la birleşmek.



Gürcistan’ın Karabağ sorununun çözümünde aktif rol oynamak için hevesli olmasının ardında bu nedenler yatıyor. Gürcistan böylece hem Türkiye ve Azerbaycan’la ilişkilerini geliştirecek hem de ileride daha büyük sorunlar yaratması muhtemel Ermenistan’la ilişkileri rayına oturtacak. Gürcistan’ın asıl derdi ise Rusya. Rusya ile zaman zaman çatışan Gürcistan; Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan’ı yanına alarak daha gür bir sesle ‘Bölgede ben de varım’ demek için zemin hazırlıyor. Rusya Gürcistan’a bu ‘şansı’ tanır mı bunu zaman gösterecek. Ancak Avrupa Birliği ve ABD ile dirsek temasını kesmeyen Gürcistan, her kelimesinden kan damlayan Ermenistan’ı bir nebze mantık çizgisine yaklaştırabilirse, Kafkasya’ya barışın gelmesi için bir umut doğabilir.



Fırat Küçükkömürcü

bilgi@globalyorum.com