Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, BRT’de katıldığı programda Doğu Akdeniz’deki gelişmelere ve Kıbrıs Türkü’nün önünü açacak ekonomik atılımlara, proaktif bir diplomasiye dayalı vizyonuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Kıbrıs Türkünün Doğu Akdeniz’de temel aktör olma yolunda ilerlediğini belirten Özersay, uzun yıllardır kavgasını verip ısrarla savundukları politikanın, sahada Kıbrıslı Rumlarla şartları eşitlediğini belirtti:

“Hem KKTC’nin hem Türkiye Cumhuriyeti’nin özellikle adanın kuzeyinde ve batısında sadece lafta değil sahada olduğunu görüyoruz. Yürüttüğümüz politikanın Türkiye’nin Kıbrıs konusundaki dış politikasını da şekillendirdiğini de düşünüyorum. Adanın güneyindeki kazılar Türkiye’ye ait deniliyor. Bu yanlış bir bilgidir. KKTC’nin lisans verdiği alanlarda bir Türk şirketi olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) yaptığı kazılardır. Türkiye Cumhuriyeti adına yapılan kazılar değildir. KKTC lisans vermiş olmasaydı TPAO orada kazı yapamazdı. KKTC’nin batısı Türkiye Cumhuriyeti’nin kıta sahanlığıdır, orada kendi adına kazı yapıyor. Yakın zamana kadar Kıbrıslı Rumlar diğer ülkelerle temas kuruyor, lisans veriyordu, biz ise sadece izliyorduk. 2011’den sonra bir politika geliştirdik ve sahaya indik. Böylece denge de sağlanmış oldu. Haklarımızı sadece kağıt üstünde değil, sahada da savunur bir hale geldik. KKTC’nin ve Kıbrıs Türk halkının madem ki bu kaynaklarda hakkı var, bu kaynaklarda olan haklarımızı bir biçimde alacağız. Kaynakları sınırlı bir ülkeyiz ve bu haklar bizim için kritik önemdedir.”

Özersay, “Bizim için stratejik olduğu kadar ekonomik fırsatlardan birincisi doğalgaz ise ikincisi de Brexit’tir” dedi. Ancak bir süredir konuşulduğu halde bu sürece iyi hazırlanılmadığını da sözlerine ekleyen Özersay, bu fırsatın kaçırılmaması gerektiğinin de altını çizdi:

“Birleşik Krallık Avrupa Birliği’nden çıktığında, bizim ürünlerimizi İngiltere’ye satma, doğrudan ticaret yapmamız konusunda ciddi bir fırsat penceresi açılmış olacak. Bununla ilgili KKTC Cumhurbaşkanı Türk halkının lideri olarak bir inisiyatif üstlenebilir ve İngiliz yetkililere Türkiye üzerinden bununla ilgili temas kurabilir. Sürece hazırlanılmış olunmalıydı. Kıbrıs Türkü olarak Türkiye’nin Kıbrıs’a dair dış politikasını şekillendirmemiz gerekir.

Beğenirsiniz beğenmezsiniz rahmetli Raif Rauf Denktaş’ın kendi döneminde Türkiye’nin dış politikasını şekillendirebildiğini hepimiz gördük. Brexit konusunda gerekli adımları atıp gerekli diplomatik girişimleri yaparsak Avrupa Birliği’nden çıkacağı için mallarımızı artık Birleşik Krallık’a satabiliriz, doğrudan ticaret yapmaya başlayabiliriz. Potansiyel bir fırsat var. Ekonomik olarak Kıbrıs Türkü’nün önünü açabilecek bir hamledir. Ülkemizdeki ekonomi dar bir alana sıkışmışken bir nefes aldırmak için yeni alanları Cumhurbaşkanının yakından takip etmesi yeni politikalar üretmesi, dünyayı bu politikalara ikna edebilmesi ve Kıbrıs Türkü’nün önünü açabilmesi gerekir.”

Ülkede ihtiyaç duyulan altyapı yatırımları, yol, okul, hastane gibi eksikliklere dikkat çeken Başbakan Yardımcısı, Türkiye Cumhuriyeti’yle yapılan ekonomik protokollerle bu eksiklerin giderilmeye çalışıldığını ancak Türkiye’nin sıkıntıda olduğu zamanların buraya olumsuz yansımalarının da olabildiğini ifade etti.

“Ortada somut ihtiyaç ve eksiklikler varken kendi kaynaklarımıza neden sahip çıkmayalım?” diye soran Kudret Özersay, Doğu Akdeniz’deki kaynaklara sahip çıkmanın Kıbrıs Türkü’nün 10-20 yıl sonrasına ilişkin ekonomik kaynaklarına sahip çıkması anlamına geldiğini belirtti:

“Doğalgaz konusunda çözümden önce işbirliği yapılması şarttır. Gerek Kıbrıs Rum liderliği gerek Birleşmiş Milletler, ABD, Avrupa Birliği gerekse Rusya Federasyonu, bu kadar yıldır verdiğimiz kavganın sonunda herkes diyor ki; bu kaynaklar hem Kıbrıslı Rumlara hem Kıbrıslı Türklere aittir. Madem öyle biz de bazı adımlar atacağız. Kıbrıslı Rumların kazılarını engellemek, güç kullanmak gibi bir politika izlemedik. Barışçıl bir politika ortaya koyduk ama haklarımızın gasp edilmesine de müsaade etmedik. Rum tarafı kapsamlı bir çözüm olduğunda hakkımızı alabileceğimizi söylüyor. Peki o zaman neden biz hakkımızı almak için çözümü bekliyoruz da onlar beklemiyor? Burada ciddi bir adaletsizlik var. Onlar çözüm olmadan yararlanabiliyorsa Kıbrıslı Türklerin de çözüm olmadan yararlanmaya hakkı vardır. Bölgedeki adaletsizliği giderip sahada eşitliği sağlıyoruz.”

Başbakan Yardımcısı Özersay, bölgede barış ve istikrarın sağlanması, adım adım çözüme ulaşabilmek için işbirliğinin şart olduğu vurgusunu yaptı.

Özersay şöyle konuştu:

“Bu bölgede çok önemli bir çıkış yolu var. Sorunları çözmeye başlayabiliriz. Çözüm, çözümden önce işbirliğiyle mümkündür. Bu bölgede barış ve istikrarın sağlanması için adım adım çözüme ulaşabilmek için önce işbirliği yapmaya başlarsak, mesela doğalgazla ilgili nasıl çıkarılacağı ve hangi oranda paylaşılacağı, dünya piyasasına nasıl aktarılacağı konusunda anlaşırsak çözüme de yaklaşmış oluruz. Bu noktada bir liderlik ortaya koymak gerekir. Sadece Kıbrıs Rum tarafına kağıt verip öneri yapmakla olmaz. Tüm uluslararası platformlarda, ABD’de düşünce kuruluşlarına, İngiltere’de dış politika belirleme merkezlerine gidip, Türkiye’nin dış politikasını etkileyecek politikaları tespit edip tüm dünyaya ‘Biz de hakkımızı almak istiyoruz’ dememiz lazım. Binlerce sayfalık kapsamlı çözümü beklemeden şimdiden işbirliği yapmaya başlarsak bu bölge çok daha barış içerisinde, çok daha huzurlu, çok daha istikrarlı, ekonomik olarak da çok daha kalkınmış bir bölgeye döner. Çünkü iki taraf ekonomik olarak birbirine bağlı hale gelirse bu bölgede birbiriyle çatışmayı göze alamaz. Bu bir vizyondur. Savunduğum proaktif politika da budur.”

Doğalgaz konusunu sadece stratejik, sadece Kıbrıs’ın önemini artıran bir unsur olarak görmenin yanlış olacağının altını çizen Kudret Özersay; mevcut durumu ekonomik ve ticari bir potansiyel yaratması açısından değerlendirmek gerektiğini belirtti:

“KKTC kaynağa ihtiyacı olan, altyapıda çok ciddi eksikleri olan bir ülkedir. Tanınsa da tanınmasa da KKTC’de hayatımızı sürdürüyoruz. Yollarımız kötü yaşıyoruz, okul eksiğimiz var yaşıyoruz. İçeride iyi bir yönetim çabası verirken bu ülkenin potansiyel kaynaklarını başkasına kaptıramayız. Öngörülü olmamız gerekir. Oturup bekler ve bir şey yapmazsak, AB konusunda olduğu gibi dengeler aleyhimize değişir. Kıbrıs Türk Devleti’nin lideri olarak cumhurbaşkanının proaktif bir politika izlemesi dünyanın bunu anlamasına yardımcı olacaktır.

Önümüzdeki 5 yıl içinde çözümün şekli ne olursa olsun erişilebilir bir yöntem tarif edebiliyor musunuz? Herhangi bir çözümü mümkün kılacak temel unsurları uluslararası aktörlere var mı yok mu diye sorgulatabiliyor musunuz? Ortak bir vizyonumuz var mı sorgulatabiliyor musunuz? Marifet buradadır. Ben anlatabileceğime inanıyorum. Binlerce sayfalık bir planla başlamak yerine örneğin doğalgazda işbirliğiyle başlasak, sonra yanına turizmi koysak, ardından ticareti eklesek bu adanın geleceği çok daha parlak olur. Herkesin gelir düzeyi de yaşam standartı da artar. Eğer biz binlerce sayfalı kapsamlı çözümü denememiş olsaydık anlardım. Kök nedenler nedir diye sorgulattık mı? Toplum lideri olan Cumhurbaşkanının bunu dünyaya en iyi şekilde anlatması dünyanın da daha farklı bir perspektiften bakmasını sağlayacaktır. Kıbrıs’ta gerçekten bir çözüm olmasını istiyorsak, çözümsüzlüğe neden olan ezberlerden vazgeçelim.”

KKTC’nin ve Kıbrıs Türk halkının önünde geleceğine dönük birtakım fırsatlar olduğunu ifade eden Kudret Özersay, “Yeni bir vizyon, yaratıcı ve proaktif politikalarla sadece Kıbrıs sorunuyla ilgili değil; çeşitli uluslararası alanlarda çok daha iyi temsil edilmesini sağlamak, sesinin duyulmasını ve dikkate alınmasını sağlamak mümkündür” diye konuştu.

Kıbrıs müzakerelerinin önemli olduğunu ancak müzakere masasında da yaratıcı politikalara ihtiyaç olduğunu belirten Özersay, Kıbrıs sorunundan ayrı, sorunun çözümünü beklemeden yeni ve yaratıcı politikalarla Kıbrıs Türk halkının bölgede sesinin duyulmasına, bölgesel bir aktör olmasına katkı koyulabileceğini söyledi:

“Doğalgaz konusunda da savunma ve güvenlik konularında da Doğu Akdeniz bölgesinin Kıbrıs adasının önemi artmış durumdadır. Böyle bir dönemde Kıbrıs Türkü’nün iradesinin dünya nezdinde daha çok görünmesi ve dikkate alınması için ‘Biz de bu adada varız’ mesajını dünyaya daha net bir biçimde verebilmemiz için kesinlikle yeni politikalar üretmek zorundayız.”



Dönmez: "Kıbrıs’ın doğusunda daha önce sondajımız olmuştu, şimdi biraz daha güneydeki sahalarda yapacağız”



Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Kıbrıs’ın doğusunda daha önce sondaj yaptıklarını anımsattı ve “Şimdi biraz daha güneydeki sahalarda yapacağız” dedi.

Dönmez, ayrıca, Türkiye'nin madencilik alnındaki deneyimini Nijer ile paylaşmak istediğini, bu nedenle Nijer’in güneybatısındaki üç maden sahasında arama yapacağını belirtti.

"Türkiye ve Nijer Arasında Maden Alanında İş Birliği Anlaşması" töreni sonrasında basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Dönmez, Yavuz sondaj gemisinin cuma günü Lefkoşa-1 sahasına gittiğini söyledi.

Dönmez, sahanın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden (KKTC') alınan ruhsat alanlarından biri olduğunu ve bu yıl bölgede 5 offshore sondajı yapmayı planladıklarını anımsattı.

Lefkoşa-1 sahasının Ada'nın güneydoğusunda bulunduğunu belirten Dönmez, şunları kaydetti:

"Ada'nın doğusunda daha önce sondajımız olmuştu. Şimdi biraz daha güneydeki sahalarda yapacağız. Geçen yıl KKTC hükümeti, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne (GKRY) 'Ada'nın doğal kaynaklarını birlikte arayalım, işletelim, adil şekilde paylaşalım.' teklifinde bulundu. Biz de katkı sağlamayı teklif etmiştik. Maalesef GKRY bu teklifi havada bıraktı. Bu saha bizim KKTC'den aldığımız saha. Varsa bulacağız, bulunca da anlaşma gereği alması gereken paylar neyse KKTC onu almış olacak. Ada'da tek taraflı adımların barışa destek vermediğini defaatle söylemiştik. Çok geç değil, umut ediyorum Rum yönetimi KKTC'nin bu teklifini tekrar gözden geçirir."













Enformasyon Dairesi







Facebook





Twitter





Instagram





Website













Dışişleri Bakanlığı







Facebook





Twitter





YouTube





Website













Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Başbakan Yardımcılığı ve

Dışişleri Bakanlığı

Enformasyon Dairesi



Tel: +90 (392) 601 1800 - 01

Faks: +90 (392) 228 4847

E-Posta: pio@mfa.gov.ct.tr

Adres: Selçuklu Caddesi, Lefkoşa KKTC

via Mersin 10 / TURKEY



Twitter: @trnc_pio

Facebook: @trncpio

Youtube: KKTCDisisleri