Başkent Günlüğü / Necdet Sivaslı

e.mail: necdetes@mynet.com



Suriye’de dengeler Esad lehine

değişiyor…



Rusya’nın doğrudan Suriye’ye askeri yığınak yapması ve Esad’ın arkasında yer almasından sonra, ülkedeki dengelerin Esad lehine değişmeye başladığı görülüyor. İç savaşta muhalif grupların eline geçen yerlerin Esad güçlerinde yeniden ele geçirilmesi ile Suriye’deki muhalif grupların da iyiden iyiye dağılmaya başladığına dikkat çekiliyor.

Rusya Devlet Başkanı Putin, Esad’a arka çıkarken, “Esad karşıtı gruplar terörist gruplardır. Bunları temizleyeceğiz” demişti. IŞİD başta olmak üzere Suriye’deki tüm terörist gruplara karşı başlatılan mücadelede de ülkede dengelerin değiştiği görülüyor.

Önce son gelişmelere bir göz atalım:

Suriye hükümet ordusunun terör örgütlerine karşı geçen haftalarda farklı cephelerde ilerleme elde ettiği bildirildi. Suriye Ordusu Genel Komutanlığı tarafından cumartesi yapılan açıklamada,Rusya ve Suriye savaş uçaklarıyla gerçekleştirilen hava operasyonlarıyla Şam, Della, Suwayda, Humus, Hama, Lazkiye ve Halep eyaletlerinde büyük ilerleme elde ettiği ifade edildi.

Açıklamaya göre, Suriye hükümet ordusu geçen haftalarda Halep eyaletinin güneybatısında bulunan 65 kasabanın kontrolünü geri aldı ve 17-26 Aralık günlerinde 590 radikal örgüt hedefine yönelik 168 kez hava operasyonu gerçekleştirdi. Açıklamada, Suriye ordusunun ülkede huzurun yeniden tesis edilmesi için terörizm yok edilene kadar operasyonlarına devam edeceği vurgulandı.

Öte yandan, Suriye Haber Ajansı’nda dün yer alan haberde, Suriye’nin çeşitli bölgelerinde muhalif güçler tarafından düzenlenen bombalı saldırılarda 19 sivilin hayatını kaybettiği ifade edildi.

Suriye’deki bu gelişmeler anında Amerika tarafından da tespit ediliyor. Konu ile ilgili yapılan açıklamalarda Amerikalı yetkililer, Suriye Hükümeti’nin müzakereler öncesi güç kazandığına dikkat çekiyor. “Kabul etmeliyiz ki Esad, Rusya’nın desteği ile daha güvenli hale geldi” yorumunu yapıyorlar.

Bu noktada iki önemli konuya değinelim

1.- Rusya Suriye’de ağırlığını ortaya koymuş, tüm Esad karşıtlarına karşı başarı sağlamış, Amerika’nın bölgedeki varlığını gölgelemiştir.

2.- Türkiye’nin “Esad’sız olmaz” direnişini kırmış ve Esad’ı vaz geçilmez bir aktör olarak yeniden diriltip ortaya çıkarmıştır.

Tüm bu gelişmeler baştan bu yana izlediğimiz bölge ve Suriye politikalarımızın tamamen iflası anlamına geliyor. Kaldı ki Rusya ile yaşanan krizden sonra Suriye üzerinde hiçbir tasarrufumuzun da olamayacağı da görülüyor. Bugün bölgede cirit atanlar yarın kendi bölgelerine döndüklerinde biz burada Suriye, Rusya, İran, Irak gibi ülkelerle baş başa kalacağız.

Özetleyecek olursak, bugün ortaya çıkan gelişmelerde Rusya’nın bölgede ve Suriye’de oynadığı oyunda dengelerin Washington aleyhine değiştiği görülmektedir.

ABD Başkanı Obama’nın Suriye’deki çözüm konusunda Rusya olan yakınlaşmasının boşuna olmadığını da bu şekilde görmüş oluyoruz.

Ülkede siyasi geçiş Esad ile sağlanacak. Yapılacak seçimlere de Esad’ın da katılmasını Rusya istiyor ve ağırlığını koyuyor. Her ne kadar Amerika ve Batı buna karşı davranış sergiliyorlarsa da, bu konuda ısrarlı olmamaları da dikkat çekiyor.

Rusya, çözüm için de ilgili ülkelerle iletişimini hızlandırıyor. Özellikle bu turlarda Mısır ve İsrail’in bulunması da dikkat çekiyor. Konu ile ilgili son gelişmelere de bir göz atalım:

Suriye krizinin çözümüne yönelik gerçekleşen zirveler sert tartışmalar sahne olurken Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentive’nin, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile bir araya geldiği bildirildi. Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, Kahire’ye gelen Lavrentive’nin, burada Cumhurbaşkanı Sisi’nin yanı sıra pek çok Mısırlı yetkiliyle bir araya geldiği, görüşmelerde Suriye topraklarında yaşanan son gelişmelerin ele alındığı belirtildi. Kahire Uluslararası Havaalanı kaynakları da bir günlük Mısır ziyaretini tamamlayan Lavrentive’nin, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) başkenti Abu Dabi’ye gitmek üzere ülkeden ayrıldığını aktardı. Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentive’nin, daha önce de İsrail’in başkenti Tel Aviv’den Kahire’ye geldiği belirtilmişti. Özel temsilci Tel Aviv’de de İsrailli yetkililerle Suriye’deki son gelişmeleri el almış ve görüş birliğine vardıklarını açıklamıştı.

Görüldüğü gibi Rusya, Suriye’deki çözümde ön plana geçmiş bulunuyor. Her konuya da ağırlığını koyuyor.

Suriye’deki savaşa son vermek ve siyasal geçiş sürecini hızlandırmak amacıyla oluşturulan Uluslararası Suriye Destek Grubu’nun 18 Aralık’ta New York Palace Otel’de yaptığı görüşmelere ABD, Rusya, Türkiye, Çin, Mısır, Fransa, Almanya, İran, Irak, İtalya, Ürdün, Lübnan, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere’nin dışişleri bakanlarının yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve Arap Birliği’nin temsilcileri de katılmıştı. Toplantının ardından gazetecilere

açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ocak ayı başında müzakerelerin başlatılması konusunda anlaşmaya varıldığını belirtmişti.

Her şey o kadar çabuk değişiyor ki, bugün yanımızda görünenler, bir anda yön değiştirebiliyor. Ortada olan sorunlarla baş başa kalan biz oluyoruz. Yıllardır izlendiğimiz Suriye politikalarından karlı çıktığımızı söyleyebilir miyiz? Kaldı ki kayıplarımız da çoğalıyor. Konu ile ilgili daha detaylı yazmayı sürdüreceğiz.



necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz