Bu günlərdə İranın Azərbaycandakı səfiri Möhsün Pak Ayin mətbuata verdiyi müsahibədə Türkiyəni pantürkizm ideyalarını yaymaqda ittiham edib. Bu kimi bəyanat və açıqlamalar təsadüfi sayıla bilməz. Artıq gedən proseslər onu göstərir ki, Tehran Türkiyəni strateji cəhətdən özünə təhlükə olaraq görür və rəsmi Ankaranın bölgəsəl gücə çevrilməsi, Tehranı narahat edir.

Üstəlik, bu kimi açıqlamaları vermək, bir səfirin deyəcəyi söz deyil. Bunun arxasında böyük siyasi maraqlar durur. Nəzər alandakı səfir Tehrandan gələn direktivlər əsasında belə açıqlamalar verir, deməli bu məsələlərin arxasında birbaşa olaraq İran durur.

Bu məsələnin görünən tərəfidir. Əslində, İran nədən narahatdır? Hazırda bu sualı müxtəlif izahlar verilir və mülahizələr səsləndirilir. Görünən baxış bucağı bundan ibarət ola bilər:

Nəzərə almaq lazımdır ki, son günlər Türkiyə mediası Güney Azərbaycan məsələsinə diqqət ayırır. Tehranfs belə düşünürlər ki, bunun arxasında rəsmi Ankara durur.

Hələ iki il bundan öncə Türkiyə prezidenti Abdulla Gülün İrana səfəri çərçivəsində Təbrizə getməsi və orada on minlərlə insanın Türkiyə, türklüklə bağlı şüarlar səsləndirməsi,Tehran üçün bir mesaj idi. Rejim nə qədər insanların qarşını almağa çalışsa da,insanlar kütləvi şəkildə prezidenti görmək üçün gəlmişdilər. Bu gün kimin nə deməsindən aslı olmayaraq, Güney Azərbaycanda möhtəşəm Türkiyə sevgisi var və bu sevgi getdikcə artmaqdadır.

Tehran yaxşı anlayır ki, Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinin sürətli inkişafı, Türkiyənin cənubi Qafqazda mövqeylərinin güclənməsi, Güney Azərbaycana birbaşa təsir göstərən faktorlardan biridir.

Həmçinin, Güneydən Türkiyəyə mühaciətə gedən milli fəallar güney məsələsinin gündəmə gətirilməsi üçün çalışırlar və müxtəlif tədbirlər, aksiyalarla bunu ictimaiyyətləşdirirlər. Onların aktiv fəaliyyəti nəticəsində güneydə yaşayana hadisələr türk mediasında işıqlandırılır. Məsələn, Urmu gölünün qurudulması ilə bağlı keçirilən tədbirlər, Türkiyənin məşhur köşə yazarları bununla bağlı məqalələr yazırdılar. Yəni, Türkiyədə ilk dəfə olaraq, bu səviyyədə məsələyə diqqət artmağa başladı. Bu isə Tehranı yuxusunu qarışmasına səbəb olur.

Üstəlik, Tehran-Ankara arasında Suriya məsələsinə görə güclü ixtilaf var. Çünki,rəsmi Ankaranın yürütdüyü siyasət Tehranı narahat edir. Tehranı Türkiyəni Amerika-qərbin əlinə oynamaqda ittiham edir. Əslində, Türkiyə bu məsələdə fəal siyasət yürütməsi və hadisələrin mərkəzində olması təbiidir. Suriyada hansısa durum yaranarsa, bu hadisələrin Türkiyə böyük təsiri var. Həmçinin,Suriya Türkiyənin qonşusudur. Əsəd hakimiyyətinə ən güclü dəstək verən dövlət İrandır. Kürd faktorunu bura əlavə etsək,məsələlərin elədə asan yox, qəlizliyi ortaya çıxır.