Balkan politikamızda Türk-Arnavut koalisyonun önemi

Rifat Sait

24.Dönem İzmir milletvekili

BASAM (Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi) Başkanı

Mail: rifat.sait@balkangunlugu.com Twitter: @saitrifat

Facebook: www.facebook.com/rifat.sait instagram: rifat.sait



Balkan politikamızda Türk-Arnavut koalisyonundan önce şu soruyu yanıtlamak gerekiyor: “Balkanlar, Türkiye için önemli mi? “ Bu soruya hem ekonomik, hem siyasi, hem stratejik, hem tarihi ve hem de kültürel açıdan güçlü bir EVET dememiz gerekiyor. Neden mi? Bakınız, ekonomik açıdan, hemen yanı başımızda 80 milyonluk bir Pazar olan Balkanlardan bahsediyoruz. Üstelik Avrupa Birliğine geçiş köprüsü olan bir bölge. Avrupa ile sınır karakolu olan Balkan coğrafyasında Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Hırvatistan ve Slovenya zaten AB ülkesi. Diğerleri de bizden çok daha önce girebilirler. Dolayısıyla AB pazarında önemli bir bölge. Diğer yandan Rusya ve ABD pazarlarına kotasız ve avantajlı giriş imkânları olan bir bölgeden bahsediyoruz. Siyasi açıdan baktığımızda uluslarası siyasette bizden başka barındırdığı 11 ülke ile sesi daima duyuluyor. Stratejik bakımdan ABD ve Rusya’nın daima takip ettiği bir coğrafya. Avrupa ile Asya arasında bir köprü olan Balkanlar iki dünya savaşının patlak vermesinde etkili olmuş ve savaşın ağırlıklı yaşandığı yerler. ABD’nin şu anda Avrupa’daki en büyük askeri üssünü (Bon stell) burada yani Balkanların merkezi Kosova’da kurması tesadüf değil. Çok zengin kültürü ile dikkat çeken Balkanların biz Türklerle 600 yıllık Osmanlı ve daha öncesinde Hun, Peçenek, Kuman Türkleri ile bağlantıları var.

Arnavutların da Cumhurbaşkanı Demirel

Balkanlarda bugün 2 milyon kadar Türk yaşarken Türkiye’de 15 Milyon kadar Balkan göçmeni vatandaşımız yaşıyor. Bu sayının yaklaşık 5-6 milyonunu Arnavut kökenliler oluşturuyorlar. Bu sayıları abartılı bulanlar, Cumhuriyetin ilk yıllarındaki nüfusumuza ve Balkanlardan gelen göç miktarına baksınlar. 1927 yılında yapılan ilk resmî nüfus sayımıyla 13.648.987 olarak belirlenen nüfusumuza 1912 Balkan savaşı sonrası göçler, 1924 mübadele Göç’ü, 1956 Yugoslavya göçleri ve 1989 Bulgaristan göçleri ve aradaki göçler ile ne kadar Balkan göçmeni olduğunu aşağı yukarı hesaplayabilirler. Dönemin cumhurbaşkanı rahmetli Süleyman Demirel, Arnavutluk’a ziyarete gider. Demirel, Tiran’da Arnavutluk cumhurbaşkanına döner ve şöyle der, “Arnavutların cumhurbaşkanı benim “ Bu cevap Arnavutluk dönemin cumhurbaşkanını şaşırtır. Tabi der Süleyman Demirel, çünkü senin ülkende 3 milyon, benim ülkemde ise 5 milyon Arnavut var. Dolayısıyla Arnavutların cumhurbaşkanı benim” diye espri yapar. Türkiye’deki Arnavut sayısı iç politika için de önemli bir argümandır.

Balkanlardaki Arnavut nüfusu

Balkanlarda yaklaşık 9-10 Milyon kadar Arnavut yaşamaktadır. Arnavutluk, Kosova, Sırbistan (Preşeva bölgesi) , Hırvatistan, Karadağ, Makedonya, Yunanistan (Çameriya-Yanya) gibi yerlerde yaşayan Arnavutların kendi aralarında herkesin bir ülkesi var ama bizim üç ülkemiz var (Arnavutluk, Kosova ve Makedonya) diyerek esprili bir şekilde övündükleri bilinir. Kosova ve Arnavutluk’ta zaten nüfuslarının neredeyse tamamını oluşturmaları ancak diğer taraftan da azınlık itibariyle Makedonya, Sırbistan (Preşeva) , Karadağ ve Hırvatistan’da bile siyasi temsilcileri (Milletvekilleri) vardır. Avrupa’da ise işçi ve göçmen olarak 2 milyon kadar Arnavut yaşamaktadır. ABD’de senatör olmuş Arnavutlar vardır. İtalya’da da güçlü bir Arnavut nüfusu ve lobisi bulunmaktadır.

Neden Arnavut koalisyonu?

Türkiye’nin Balkan politikasında dost, akraba ve hatta kardeş olarak gördüğümüz Arnavutlarla ciddi bir stratejik ortaklık kurması bana göre elzemdir. Zira Osmanlı döneminde 38 Sadrazam (Bugünkü Başbakan) çıkarmış, Sultan Abdülhamid Han’ın saray muhafızı olarak güvendiği Arnavut askerleri (İsa Bolidin komutasında) İstiklal marşımızı yazmış (Arnavut Akif) , ilk Türkçe lügati yazmış ( Şemsettin Sami-Sami Fraşeri) gibi önemli Türk-Arnavut şahsiyetlerle güçlü bağlantılar vardır. Çanakkale’de on binlerce Arnavut şehit yatmaktadır. Bugün Makedonya’da 80 Bin kadar Kosova’da ise 25 Bin kadar Türk yaşamaktadır. Kosova’da Arnavutlarla yapılacak siyasi ortaklık, Türk siyasi partilerinin milletvekili ve Belediye başkanlığı sayılarını artırabilir. Makedonya’da yapılacak siyasi ortaklık Makedonlara karşı Müslümanların siyasi gücünü artırabilir. Yunanistan’a karşı Çameriya Arnavutları önemli bir argümandır. Balkanlarda kurulması düşünülen ortak pazarda Arnavutlar etkin olacaktır. Kosova ve Arnavutluk’un ekonomik birleşme düşünceleri önemlidir. Balkanlarda var olan Slav Birliği, Ortodoks Birliği ve Hristiyan Birliğine karşı Arnavutlarla yapılacak birlik son derece önemlidir. Rusların, ABD’nin ve Avrupa Birliği’nin Balkanlara iştahlı bakışına karşı Türk-Arnavut koalisyonu ilaç gibidir. Sürekli konuşulan ve ihtimal dâhilinde olan bir Balkan savaşında da Türk-Arnavut birlikteliğine ihtiyaç vardır. Biz bunu biliyor ve bunu söylüyoruz.